Şeytan bir tane midir? Yoksa birden daha fazla mıdır? Eğer birçok ise Cenabı Hak “güzellikler benden kötülükler nefsinizden” diyor. O halde şeytan gibi kötü olan şeyi niçin yaratıyor?
Şeytan bir tane değildir. Şeytanların atası İblistir, onlar ölmezler. Zamanları gelince ataları olan İblis’le öleceklerdir. (Kütübü Sitte, c. 4, s.348) Şeytanlar cin taifesinden oldukları için çoğalırlar ve zürriyetleri vardır. Sayılarının ne kadar olduğunu bilemiyoruz. Fakat “Şeytanı olmayan kimse yoktur “ (Müslim, Münafikun 70) bu Hadis-i Şerif her insanın bir şeytanı olduğunu bildirmektedir.
ŞEYTANLARIN YARATILMASI ŞER MİDİR?
Ehl-i sünnet alimlerine göre şerri yaratmak şer değildir. Şerri işlemek ise şerdir. Çünkü yaratmak bütün sonuçları ilgilendiren bir fiildir. Önemli birçok sonuçlar için yaratılır. Sayısız hikmetli, güzel sonuçlar için yaratılır. Bir şerrin yaratılması birçok güzelliklerin basamağı olduğu için o şerrin icadı güzel olup, netice itibarıyla güzeldir denilir.
Sayısız güzellikler ve hayırlar için az şerlerin varlığı kabul edilir. Kabul edilmezse meydana gelecek hayırlı sonuçlara engel olunduğu için hayırlar adedince şerler olur. Meselâ: Cihada asker sevk etmekte elbette bazı cüz'î ve maddî ve bedenî zarar ve şer olur. Fakat o cihadda birçok hayırlar var ki, İslâm küffarın istilasından kurtulur. Eğer o çok az olan şer için cihad terk edilse, o vakit bir çok hayırlar gitmekle beraber, birçok şerler gelir. O ise zulmün ta kendisidir.
İnsan ise istidatları, kabiliyetleri, yetenekleri sınırlandırılmamış bir varlıktır. Adeta bir çekirdek gibi bütün özellikleri içinde program halinde mevcuttur. Bu yeteneklerin ortaya çıkması, gelişmesi ancak bir hareket ve bir müsabaka ile mümkündür. Mücadele ile olur. Bu ise şeytanların ve muzır şeylerin varlığı ile sağlanabilir. Yani insanın cevherinde bulunan elmas değerindeki kabiliyetlerin gelişmesi ancak böyle olur. Kömür ruhlular elmas ruhlu insanlardan bununla ayrılabilir. Aksi halde insanlar melekler gibi olacaktı. Meleklere şeytanlar musallat olmadıkları için makamları sabittir. Değişmez. Hayvanlara da musallat olmadıkları için onların da makamları sabittir. Hem Şu anda insanlarda görülen meslek sınıfları, farklı karakterdeki insanlar olmayacaktı.
Demek şeytanların yaratılması insanlığın kabiliyetlerini ortaya çıkarmak, gelişmesine hizmet etmek, meslek gruplarının meydana gelmesine ve farklı karakterdeki insanların olmasına sebeb olması gibi büyük sonuçlara hizmet ettiği için şer değildir. Belki ona uymak şerdir.
Ayrıca bakınız.
https://risale.online/soru-cevap/seytanin-ve-serlerin-yaratilma-sebebi
https://risale.online/soru-cevap/seytanin-yaratilisindaki-imtihan-sirri