"Ve herşeyden çift çift yarattık, olur ki ibret alırsınız.." (Zâriyât, 49)ayetle "eşeysiz çoğalma-bölünerek çoğalan bakteriler" konusunu birbirine ters gösterenler var. Onlarda çift olma durumu nasıldır? Açıklar mısınız?

 Kur'an-ı Kerim'in başka ayetlerinde de benzer ifadeler yer almaktadır.

Her şeyin bir çiftinin olması demek eşi olması demek değildir. Burada üzerinde durulması gereken kelime “zevc” kelimesidir. Bu ayetleri tefsir ederken müfessirler bu kelimenin izahatı üzerinde durmuşlar. Hangi anlamlara geldiğini detaylı bir şekilde izah etmişler.

Yasin süresi 36. Ayetin (Pek münezzehtir O (Allah) ki, yerin bitirmekte olduklarından ve (insanların)kendilerinden ve bilemeyecekleri şeylerden (nice) çiftleri, onların hepsini yaratmıştır.) tefsirinde Elmalı merhum şu izahatları yapmaktadır.

EZVAC: "Zevc"in çoğuludur. Zevc, çift ve eş demektir ki, Ragıb'ın açıkladığı gibi, iki yakının her birine de ve bir diğerine benzer veya zıt olarak ilgili bulunan her şeye de denir. Bu itibarla dünyadaki şeylerin hepsi, bir zıddı veya benzeri yahut da herhangi bir bileşiği ve karşıtı bulunması yönüyle çifttirler. Mesela cisim ve ruh, madde ve kuvvet, cevher ve araz, iç ve dış, yer ve gök, karanlık ve aydınlık, dünya ve ahiret gibi ki elektrik bile artı ve eksi diye ikiye ayrılıyor. O halde "Çiftleri yarattı" demek, "bütün çeşit ve sınıflarıyla âlemi yarattı" demeye eşittir. Ancak burada asıl sevk, bütün âlemin yaratılışını anlatmak değil, bir ortak ve benzeri bulunan bütün eşlerin, bütün çiftlerin yaratılmış olduğunu ve dolayısıyla yaratılmışın yaratıcıya eş olamayacağını anlatarak yaratıcının böyle şeylerden tenzih edilmiş olduğunu ve birliğini ispat etmektir. Bundan başka "ezvac" (çiftler) denmesinde diğer bir nükte daha vardır ki, insan hayatı için önceki nimetlerden daha fazla önem taşıyan evlenme nimetinin yaratılmasına işaretle şükre yöneltmeyi ifade eder.

Bahse konu olan zariyat süresi 49.  ayetin ( Her şeyden çift çift yarattık, olur ki ibret alırsınız.) tefsirinde Elmalı merhum görüşleri aktardıktan sonra konuyu şu şekilde özetlemektedir.

Mücahid hareket ve hareketsizlik, gece ve gündüz, gökyüzü ve yeryüzü, siyah ve beyaz, sağlık ve hastalık, tad ve acı, sevap ve ceza, genel olarak birbirine zıt olan şeylere ve birbirinin karşıtı olan herşeye işaret olunduğunu söylemiştir.  Kısaca çift olmaktan maksat, yalnız dış dünyadaki çeşitlilik ve eşyanın birbirinin karşıtı olması değildir, hem dış alemdeki hem de zihinlerdeki, biçimlerle dış dünyadaki ve iç dünyadaki çeşitlilik ve karşıtlığı da içine alır. Yüce Allah kuvvet ve kudret genişliğini göstermek üzere semayı bina etmiş ve yerküreyi döşemiş ve herşeyden çift çift yaratmıştır ki düşünesiniz, çiftler arasındaki ilişkileri düşünesiniz de yaratanın kuvvet ve kudretini, yaratmasının hikmetini, cezasının şiddetini, nimetinin genişliğini, bugünün, yarınını dünyanın ahiretini, ahiretin ceza ve sevabını anlayasınız.

Atomlardan galaksilere kadar bu kanun caridir. Bütün sistemlerin ve canlıların yapı taşlarını teşkil eden atomlarda eksi yüklü elektronların yanında artı yüklü pozitronların bulunması,  elektronun çifti veya eşi pozitron demektir.  Yine atomun başka parçaları olan Proton ve nötronlarında aynı şekilde eşleri veya çifti mevcuttur.

Bitkilerin bazıları dişi ve erkek olarak ikiye ayrılırken bazıları aynı bitkinin içinde dişi ve erkek organları olup bu şekilde çoğalırlar. Örneğin domates, biber, patlıcan gibi sebzeler ile elma, armut, erik, şeftali, portakal gibi meyve türleri dişi ve erkek olarak ikiye ayrılmazlar. Çünkü bunlar çiçekli bitkiler diye tabir edilen grubun içindeler ve çoğalmaları kendi içinde barındırdıkları sistem ile gerçekleşmektedir. Yani bunlar dişi ve erkek olarak iki bitki çeşidi olarak ayrılmazlar.  

Eşeysiz çoğalmada da hücreden bir eşinin meydana gelmesi söz konusudur. Yani mitoz bölünme vardır. Gamet oluşumu yoktur. Bu demek değildir ki bu canlıların eşi veya çifti yoktur. Neticede hücre belirli bir olgunluğa erişince ikiye bölünerek kendisinin aynısı bir tane daha meydana gelir. Bu olay eşeyli üreme yapan canlıların vücud hücrelerinde de caridir. Bu canlıların aynı türünden olanlar onların eşi veya çiftidir.

Dünyadaki sistemlerde de birbirinin eşi veya çifti denilecek sistemler mevcuddur. Örneğin dünyanın iki kutbu birbirinin eşidir. Suyun yapısındaki oksijen ve hidrojen birbirinin çiftidir. Bu misalleri çoğaltmak mümkündür.

Sonuç olarak Cenab-ı Hakk bütün her şeyden çiftler yaratmıştır. Bu eksi-artı,  yukarı-aşağı, erkek-dişi vb. şekildedir. Bazılarının nasıl olduğunu bilmememiz olmadığına delil olamaz. Yukarıdaki misaller bütün kâinatta caridir.

Bu bilgiler bilim tarafından yeni yeni keşfedilmektedir. Halbuki kur’an-ı Kerim yaklaşık bin dört yüz yıl öncesinden bunları haber vermektedir.