Ortak kullanılan bir alanda bizi rahatsız eden bir konu hakkında önce rahatsız olduğumuz kişiyi uyarsak ama dikkat etmese diğer arkadaşlara kötülemek maksatlı değil de "sadece ben mi rahatsız oluyorum? Hep birlikte söyleyelim" tarzında cümlelerle istişarede bulunmak da dedikodu mudur? Bizi çok üzen, kıran olayları başkasına dedikodu kastı olmadan anlatmak da kul hakkı mıdır? Bana dedikoduyu anlatabilir misiniz?

Sizi rahatsız eden mesel ne ise önce o arkadaşla merhametkârâne konuşmalısınız. Siz zaten bunu yapmışsınız. Eğer merhametkârâne, garazsız ve o kişiyi küçük düşürme amacı taşımadan, herekese onun hatasını yayma gayesi gütmeden kalbinizi de bu düşüncelerden arındırarak sırf Allah (cc) rızası ve onun iyiliği ve ıslahı için, önce bu işi çözebilecek birkaç kişi ile konuşabilirsiniz. Bu şartlar dahilinde olursa bu gıybet olmaz inşaallah

DİKKAT: Fakat sizin rahatsız olduğunuz durum belki de başkaları için rahatsızlık verici bir durum değildir, ama siz şahsi bazı durumlarınızdan dolayı da öyle hissediyor olabilirsiniz. Bulunduğunuz ortamdaki davranış belki de yanlış bir davranış değildir yani sadece sizin takıntılarınızdan kaynaklı bir durum da olabilir. Kalbinize bir bakın hakikaten fiili-davranışı mı kınıyorsunuz yoksa o arkadaşa karşı sizin de çok farketmediğiniz kalbinizin derinliklerinde bir hoşnutsuzluk mu var? Önce bunu kendinize danışın. Üstelik rahatsızlık veren durum karşı tarafa zarar veriyor mu? Yani fiili işleyen kişi yaptığı işle dinen günaha giriyor mu? Onunla konuşurken hakikaten ona duuduğunuz merhamet ve şefkat hissiyle mi yaklaştınız? Siz onun günaha girmesine üzülüyor musunuz? Bunun için başka çözümler denediniz mi? Elinizden gelen bir çok yol, yordam ve yönteme başvurdunuz mu? Tüm bunlar mesuliyet gerektiren durumlardır. Yoksa nefsiniz hemen “ben zaten söyledim, düzelmedi şimdi de herkese anlatabilirim” cümlesini dikkatle, rikkatle ve şefkatle kalbinize sorun. Aynı durumda kardeşiniz, babanız, oğlunuz olsaydı nasıl davranırdınız. Veya çok sevdiğiniz bir arkadaşınız aynı fiili yapsaydı nasıl hareket ederdiniz?

“İyilikle kötülük bir olmaz. Sen (kötülüğü) en güzel olan davranışla sav; o zaman bir de göreceksin ki seninle aranızda düşmanlık bulunan kimse kesinlikle sıcak bir dost oluvermiş! Bu sonuca ancak sabırlı olanlar ulaşabilir, yine buna ancak (erdemlerde) büyük pay sahibi olanlar ulaşabilir.” (Fussılet, 41/34)

Tüm bunlardan sonra siz isim vermeden kişiyi değil de yapılan fiili birkaç arkadaşınıza anlatın. İşlenen fiilin dine, edebe, örfe zıt bir iş olup olmadığını sorup, araştırın. Eğer dediğiniz gibi bu fiil dine, örfe, edebe aykırı bir fiil ise bunu herkese ilan etmeden, bu işi düzeltebileceğini düşündüğünüz birkaç kişiye anlatın. Tabi bu kişiler işi düzeltebilecek yetkinlikte olmalı. Yoksa olaya katkı sağlamayacak kişilere anlatmak uygun olmaz. Tüm bunlara rağmen yapılan iş düzelmiyorsa olayı dallandırııp budaklandırmadan yetkili şahıslara anlatabilirsiniz.

Gıybet hakkında detaylı malumat için lütfen bakınız;

https://risale.online/soru-cevap/giybet-hakkinda-2

https://risale.online/soru-cevap/giybetin-caiz-olabilecegi-yerler

https://risale.online/soru-cevap/giybetten-kurtulma-yollari