Gıybet hakkında bir kaç şey sormak istiyorum. 

1. Bir yörenin köyün vs şivesini hoşumuza gittiği için (alay almak için değil) taklit etmek gıybet olur mu?

2. Bir kişinin başından geçen bir olayı ibret almak veya gülmek için anlatmak gıybet olur mu?

3. Bazı meclislerde tanıdığımız olsun tanımadığımız olsun kişiler hakkında isim vermeden konuşuluyor. Bu gıybet olur mu?

Aşağıda gıybetin tarifi ve caiz olabileceği yerler izah edilmiştir.

"Gıybet odur ki: Gıybet edilen adam hazır olsa idi ve işitse idi, kerahet edip darılacaktı. Eğer doğru dese, zâten gıybettir. Eğer yalan dese; hem gıybet, hem iftiradır. İki katlı çirkin bir günahtır.

Gıybet, mahsus birkaç maddede caiz olabilir:

Birisi: Şekva(şikayet) suretinde bir vazifedar adama der, tâ yardım edip o münkeri, o kabahati ondan izale etsin ve hakkını ondan alsın.

Birisi de: Bir adam onunla teşrik-i mesaî(birlikte iş yapmak) etmek ister. Senin ile meşveret(istişare) eder. Sen de sırf maslahat için garazsız olarak, meşveretin hakkını eda etmek için desen: "Onun ile teşrik-i mesaî etme. Çünki zarar göreceksin."

Birisi de: Maksadı, tahkir(hakaret etme) ve teşhir değil; belki maksadı, tarif ve tanıttırmak için dese: "O topal ve serseri adam filan yere gitti."

Birisi de: O gıybet edilen adam fâsık-ı mütecahirdir. Yani fenalıktan sıkılmıyor, belki işlediği seyyiatla(günahlarla) iftihar ediyor; zulmü ile telezzüz ediyor(lezzetleniyor), sıkılmayarak aşikâre bir surette işliyor.

İşte bu mahsus maddelerde garazsız ve sırf hak ve maslahat için gıybet caiz olabilir. Yoksa gıybet, nasıl ateş odunu yer bitirir; gıybet dahi a'mal-i sâlihayı yer bitirir." (22. Mektubun Hatimesinden)

Bu ölçülere göre sizin sorduğunuz sorulara gelince:

1. Bir yerin veya köyün şivesini taklit ettiğinizde oradan birisi bunu duysa ve rahatsız olursa gıybet olur. Veya hususan birinin taklidini yapılmışsa, o kişi de bunu işittiğinde gücenirse gıybet olur.

2. Bir kişinin başından geçen hadiseyi gülmek veya ibret anlatmakta da aynı ölçü geçerlidir. Eğer razı olmazsa gıybet olur. Caiz olmaz.

3. İsim vermeden konuşmak gıybet sayılmaz. Fakat onun da ölçüsüne dikkat etmek gerekir. Bazen olurki isim vermeden konuşluyor, fakat bu  konuşmadan herkes kimin kastedildiğini anlıyor. Böyle olması durumunda gıybet yapılmış olur.

Yukarıda ifade edilen durumların haricinde bir kişinin aleyhinde konuşmak gıybet olur. Birinin aleyhinde konuştuğunuz zaman o kişi konuştuğunuzu işittiğinde o  konuşmanızdan rahatsız olacağını düşünüyorsanız işte o zaman konuştuğunuz sözler gıybet olur.