İnsanların yaptığı fiiller için yarattı kelimesi kullanılması doğru mudur? Örneğin; haber spikeri acemi şoför için "trafikte tehlike yarattı" diyor. Bu kullanım caiz midir? Yarattı yerine hangi kelimeleri kullanmak doğru olur?

Cenab-ı Hakk'ın subûti sıfatları, yarattıkları ile bağlantılı olan sıfatlardır. Bu sıfatlardan tekvin sıfatı hariç, diğerlerinden kullarına da sınırlı olarak vermiştir. Tekvin sıfatı (Cenâb-ı Hakk'ın yaratması) mahlûklar için kullanılamaz. Bunun yerine "keşfetmek, icat etmek, sebep olmak, yapmak" gibi fiiller kullanılmalıdır.

Bir Müslüman konuşurken kullanmış olduğu kelimelere dikkat etmelidir. Dilini ıslah etmeli, öyle her kelimeyi gelişigüzel kullanmamalıdır. Hatta etrafında bu tarz kelimeleri yaratılmışlar için kullananlar olduğunda Müslümanlığının bir gereği olarak onları uyarmalıdır. Bazı kelimeler vardır ki işitildiğinde akla dinsizlik gelir. Bu kelimeleri mü’min olan biri, ancak bilmeden kullandığı için mazur görülür. Aksi halde ciddi sonuçlar doğurur.

Yaratmak kelimesi genel olarak iki şekilde kullanılabilir:

1. Hakîkî manada yaratmak kelimesi olup “bir şeyi yoktan var etmek” demektir.

2. Mecâzî manada yaratmak kelimesi olup “olan bir şeyi keşfetmek, icat etmek, sebep olmak, yapmak” gibi anlamlara gelmektedir.

Birinin bu kelimeyi kullanırken hakîkî manada mı, mecâzî manada mı kullandığını ancak o kelimeyi kullanan kişinin durumuna bakıp anlayabiliriz. Mesela: Allah’a inanmayan biri “Acemi şoför trafikta tehlike yarattı” derken “bu fiilin yaratıcısı olarak Allah’ı değil, onu ortaya çıkaran sebebi (acemi şoförü) kabul ettiğinden” hakîkî manada kullandığı anlaşılır. Bu manada kullandığı için küfrünü açığa vuruyor denir. Bir Müslüman kullandığı zaman ise “Acemi şoför trafikta tehlikeye sebep oldu” manasını kastedeceği için mecâzî manada kullandığı anlaşılır. Bu sebeple mazur görülür. Bu sebepten Müslüman olduğu bilinen birinin “yaratmak” kelimesini kullanmasıyla küfre girdiği söylenemez. Çünkü bir Müslüman her şeyi Cenâb-ı Hakk’ın var ettiğini bilir. Lâkin bu konuda çok hassas olunması gerektiği de âşikârdır. 

Ayrıca Cenab-ı Hakk’ın yaratması hususunda aşağıdaki linklere bakılabilir;

https://risale.online/soru-cevap/icad-insana-verilebilir-mi

https://risale.online/soru-cevap/allah%E2%80%99in-sub%C3%BBt%C3%AE-sifatlarinda-ki-tekvin-sifati

https://risale.online/soru-cevap/ibda-ile-yaratma