Haramlar, zararlı olduğu için mi haram kılınmıştır? İşarat-ül İcazdaki şu paragraf bu soruyu sormama sebep olmuştur: "Menfaat için kullanılan لَكُمْ ’deki ( ل ) eşyânın hilkaten mübâh, helâl ve menfaatli olarak yaratıldıklarına ve bazı ârızalardan dolayı haram kılınmış olduklarına işarettir. Meselâ ağyârın malı, ismet-i şer‘iye için haram olmuştur. İnsanın eti, hürmet ve kerâmeti sebebiyle haram olmuştur. Zehir zarar olduğu için, lâşe eti necâset olduğu için haram olmuşlardır." (Osmanlıca İşarat-ül İcaz , Sahife:243)

"Ehl-i Sünnet ve Cemâat derler ki: “Cenâb-ı Hakk bir şeye emreder, sonra hasen olur. Nehyeder, sonra kabîh olur.” Demek emir ile güzellik; nehiy ile çirkinlik ta­hakkuk eder." (21. Söz)

Yani Allah eşyaya tabi değildir. Eşya Allah'ın iradesine tabidir. Bir şey Allah emrettiği için güzel olur. Yine Allah yasakladığı için çirkin olur. Yoksa eşya güzel olduğu için Allah emretmiş, çirkin olduğu için Allah onu yasaklamış değildir.

Böyle bir görüş Mutezile mezhebinin görüşüdür. Onlar derler:

“Medâr-ı teklîf olan ef‘âl ve eşyâ, kendi zâtında âhiret i‘tibâriyle ya hüsnü var, sonra o hüsne binâen emredilmiş. Veya kubhu var, sonra ona binâen nehyedilmiş. Demek eşyâda âhiret ve hakîkat nokta-i nazarında olan hüsün ve kubuh zâtîdir. Emir ve nehy-i İlâhî ona tâbi‘dir.”

Bu görüşe göre Allah'ın iradesi eşyaya tabi kılınmış olur ki, Allah bundan münezzehtir.

 "Menfaat için kullanılan لَكُمْ ’deki ( ل ) eşyânın hilkaten mübâh, helâl ve menfaatli olarak yaratıldıklarına ve bazı ârızalardan dolayı haram kılınmış olduklarına işarettir. Meselâ ağyârın malı, ismet-i şer‘iye için haram olmuştur. İnsanın eti, hürmet ve kerâmeti sebebiyle haram olmuştur. Zehir zarar olduğu için, lâşe eti necâset olduğu için haram olmuşlardır." (Osmanlıca İşarat-ül İcaz , Sahife:243)

O zaman sizin sorduğunuz yukarıdaki yeri hikmet noktasından anlamak gerekir. Yani o meslelerde haram kılınma hikmeti izah edilmiş olmaktadır. Çünkü Allah'ın emir ve yasaklarında O'nun iradesi hakim olmakla birlikte hikmetlerde vardır.