“Bir saray var. Yüzer kapalı kapıları var. Bir tek kapının açılmasıyla, o saraya girilebilir, öteki kapılar da açılır. Eğer bütün kapılar açık olsa, bir iki tanesi kapansa, o saraya girilemeyeceği söylenemez! “(Lemalar,13.lema)

Bu saray misalinin mantığını tam olarak anlayamadık. Bazı kapıların açık diğerlerinin kapalı olması ne demektir? Kapalı olan ve açık olan kapılardan kast edilen tam olarak nedir? Bunu güncel olarak izah edebilir misiniz

“Bir saray var. Yüzer kapalı kapıları var. Bir tek kapının açılmasıyla, o saraya girilebilir, öteki kapılar da açılır. Eğer bütün kapılar açık olsa, bir iki tanesi kapansa, o saraya girilemeyeceği söylenemez! “(Lemalar,13.lema)

Herhangi bir şeyin varlığını ispat ederken çeşitli fikir ve bakış açılarıyla elde edilen delillerden yola çıkılarak sonuca varma gayesi taşımaktadır. Yani bir şeyin varlığını ispat etmek için çok çeşitli fikirler, bakış açıları, farklı bilim dallarıyla veya yüzlerce delille o şeyin varlığını ispat etmek için çaba gösteririz. Bu yollardan bazılarıyla sonuca ulaşamayabiliriz. Elimizdeki her delille o şeyin varlığını ispat edemeyebiliriz. Fakat o çeşitli yollardan bir teki ile bile o şeyi ispat ederse, diğer bakış açıları veya diğer fikirlerle ispat edilememesi ispat edilen o şeyin varlığına halel getirmez.

Mesela Allah’ın varlığını astronomi ilmiyle ispat ettik. Fakat kimya ve de başka bilim dallarıyla ispatlayamadık. Kimya ilminin veya diğer yüzlerce bilim dallarının bu bilgiyi doğrulamamasının hiçbir kıymeti olmaz. Çünkü o şeyin varlığının ispatı ileri sürülecek diğer delilleri geçersiz kılmaktadır. Üstelik diğer bilim dallarının şimdilik onu ispat edememesi ileride de ispat edemeyeceği anlamına da gelmez. Mesela bir hayvan cinsinin varlığını ispat eden bir biyoloğun bu ispatı diğer bilim dalları tarafından kabul görmeyebilir. Onun bu ispatı diğer bilim dallarının yok hükmündeki delillerini boşa çıkarır. Diğer bilim dallarının o hayvanın varlığını ispat edememesi bizim ispatımıza zarar vermez ve kalbimize de şüphe getirmez.

Misalde de görüldüğü gibi yüz kapılı saraydan bir kapı açılsa diğerleri de açılmış sayılır. Yani biz o kapıdan yol bulup içeri girdikten sonra diğer kapıların açılıp açılmaması önemli değildir. Bizim için o kapıdan girmek yeterlidir. Diğer kapıların kapalı olması bizim içerde olma gerçeğini değiştirmez. O kapılar da gün gelir teker teker açılır. Yani tek bir kapının açılması diğer Hatta biz içerde iken o kapıların kilitli olduğunu görüyoruz. Görüldüğü gibi bazı kapıların kapalı olması bizim içeriye girişimizi engellememektedir. Onların açılıp açılmaması bizim inancımıza zarar veremez. Sonuçta saraydan içeri girilmiş, mekân keşfedilmiştir.

Sonuç olarak günümüzde Allah’ın varlığını kabul eden veya etmeyen bilim dalları bulunmaktadır. Biz iman edip kabul ettikten sonra diğer bilim dallarının şimdilik bunu kabul etmemesi bizim inancımıza zarar vermemeli. Onların bunu yok sayması bizi şüpheye düşürmemeli. İspat için gerekli olan varlığın ispat edilmiş olması onların iddialarını geçersiz kılmaktadır.

Bu misal imana dair meselelerde bir tane anlayamadığı veya bilemediği şeyi gözde büyütüp imanın o rüknünü inkar etmemek lazım geldiğini anlattığı gibi; aynı zamanda bir kimsenin bazı hatalarını gözde büyütüp onun çok olan iyiliklerini görmezden gelmemek lazım geldiğini de anlatır. Şeytan o kişinin bir veya bir kaç hatasını devamlı hatırlatarak gözde büyütür. Aslında iyi olan o kimseye karşı kin ve düşmanlık ettirir ki bu zulüm damarıdır. 

Ayrıca bakınız

/soru-cevap/varligin-ispati-ile-yoklugun-ispati