Gençlik Rehberinde 'setr-i gaybde bulunan istirahat-i tammeden bilkülliye mahrumsun' sözüyle ifade edilmek istenen nedir?

Bu cümlenin manası, "Gaybın gizli oluşundaki tam rahat etmekten tamamen mahrumsun" demektir.

Anlatılmak istenen şey ise şudur:

Gayb, yani geçmiş ve gelecek insan için tamamen gizli sayılmaz. Çünkü geçmişteki acı hatıraları unutmaz. Gelecekte olması beklenen sıkıntıları aklıyla görüp bu günden ızdırab çekmeye başlar. En sonunda ölüm ve ayrılık olduğunu düşündükçe acı çeker.

Fakat hayvan için geçmiş ve geleceğe tamamen bir perde örtülmüştür. Geçmiş ve geleceği düşünemez. Bulunduğu haldeki keyfiyle yaşar. Arada sıkıntı çekse de o zamanla sınırlı kalır. Sonrasında unutur.

Mesela arkasından köpek kovalayan bir kedi duvara tırmandığı anda o sıkıntıyı unutur. Rahatla yoluna devam eder.

Fakat bir insanı kuduz bir köpek kovalasa ve elinden son anda kurtulsa günlerce bu olayın tesirinden kurtulamaz. Ömrü boyunca da hatırladıkça o anın sıkıntısını az çok hisseder.

İşte insan bu farklı yaratılışı ve aklıyla geçmiş ve geleceğe gidebilmesi sebebiyle, gaybın hayvanlara tamamen gizlenmesi ile aldıkları rahattan mahrumdur.

Onun çaresi ise, iman nuruyla ve İslam ahlakıyla herşeydeki rahmet ve hikmet manalarını görebilecek bir bakış açısını kazanmasındadır.