İstidatları ve meslekleri muhtelif olduğu halde ne demek?

İstidat; Herhangi bir şeye karşı doğuştan gelen yatkınlık, yetenek, kābiliyet

Meslek; (ﻣﺴﻠﻚ) (sulūk “yola veya bir yere girmek”ten meslek “yol”) 

Tutulan, benimsenen, tâbi olunan yol, tarik: 

Kelime anlamlarından da anlaşılacağı üzere herkesin istidat ve meslekleri aynı olmak zorunda değil. Çünkü herkes farklı farklı yaratılmıştır.

Üstad Hz. bu konu ile ilgili 1909 yılında yazdığı bir gazete makalesinde şöyle beyan etmiştir:

"Dinî cemaatlar maksadda ittihad etmelidirler. Mesalikte ve meşreblerde ittihad mümkün olmadığı gibi, caiz de değildir. Zira taklid yolunu açar ve "Neme lâzım, başkası düşünsün" sözünü de söylettirir."

İfadelerin tamamından anlaşılan, hizmet metotları farklı farklı olması normaldir. Yani istidat ve mesleklerin muhtelif (çeşit çeşit) olması. Hem bu farklılık iyidir de. Çünkü tek bir metot olsa bütün müslümanlar onu taklid ederler ve daha güzel ve yeni ihtiyaçlara cevap verecek metotlar araştırmazlar. Bu ise kabiliyetleri söndürür ve caiz olmaz.

Üstadın dediği şekillde olursa bütün İslam ümmeti çok geniş bir meşveret meclisine dönüşür ve birinin bulduğu bir güzellikten diğerleri de faydalanabilir.

Fakat metotların farklı olması muhteva ve içeriğin de farklı olmasını mecbur  kılmaz. Mesela hepsi de Kur'an ve sünneti merkeze alır, ehl-i sünnetin makbul kitaplarından, tefsirlerinden faydalanırlar.