"Cennet annelerin ayaklarının altındadır." Hadis-i şerifini nasıl anlamak gerekir? İzah eder misiniz? 

Câhime Resûlullah’a geldi ve “Ya Resûlallah! Sizinle istişare etmek için geldim. Cihada çıkmak istiyorum”. Hz. Peygamber “Annen var mı?” diye sordu. Câhime “Evet” dedi. Bunun üzerine Hz. Peygamber “Ona sarıl! Cennet ayakları altındadır” buyurdu. Bu olay farklı mekanlarda iki üç kez tekrarlandı. Resûlullah da hep benzer şeyler söyledi. [1]

Başka bir rivayet ise şöyledir;

Muâviye b. Câhime: “Resûlullah’a gelip “Ey Allah’ın elçisi! Seninle birlikte cihad etmek istiyorum, bununla da yalnızca Allah’ın rızasını ve ahreti arzuluyorum” dedim. Bana “Annen sağ mıdır?” diye sordu. “Evet” dedim. “Dön ona iyi bak!” cevabını verdi. Başka bir sefer yine ona geldim ve “Ey Allah’ın elçisi! Seninle birlikte cihad etmek istiyorum, bununla da yalnızca Allah’ın rızasını ve ahreti arzuluyorum” dedim. Bana “Annen sağ mıdır?” diye sordu. “Evet” dedim. “Dön ona iyi bak!” cevabını verdi. Başka bir sefer yine ona geldim ve “Ey Allah’ın elçisi! Seninle birlikte cihad etmek istiyorum, bununla da yalnızca Allah’ın rızasını ve ahireti arzuluyorum” dedim. Bana “Annen sağ mıdır?” diye sordu. “Evet” dedim. “Annenin ayaklarına yapış. Cennet oradadır” cevabını verdi.[2]

Cennetin annelerin ayak(lar)ı altında/yanında olması; mecazi bir ifade olup kişinin annesine iyilikte bulunması, haklarına riayet etmesi, onlara karşı uysal, itaatkâr ve tevazulu olması kısacası onlarla ilgilenmesi ve icabında onlara katlanması halinde cennete gireceği” anlamına gelmektedir.[3]

Ebeveyn hakları olarak da ifade edilebilecek bu eylemler, aslında ilgili âyet ve hadislerde vurgulanan “birru'l-vâlideyn” ve “ihsan” ile yapılması emir ve tavsiye edilen davranışlardır. Zira anne babaya iyilik ve ihsanın gereğinin yerine getirilmesi, Allah'ın rızasını kazanmaya buna bağlı olarak da cennete girmeye vesile olmaktadır.

Anne, hamileliğinden ölümüne kadar çocukları için birçok zorluğa katlanmaktadır. Allah da çocuklardan bunun karşılığının verilmesini istemektedir. Bu ise annelere cennet üzerinde yetki vermek değil çocuklara bir mesuliyet yüklemek anlamına gelmektedir. Zor bir süreç sonunda çocuğunu doğuran ve onu belli bir olgunluğa gelinceye kadar bakıp büyüten annelerin, en büyük övgüleri hakkettikleri bir vakıadır. Anne babaya karşı saygısızlığın nankörlük, kadir kıymet bilmezlik ve hadsizlik olacağı da açıktır. Bu bakımdan Allah Kur’ân’da da ana babaya karşı saygıyı defaatle emretmiştir.

Anne baba hakları için detaylı izah aşağıdaki linklerdedir;

https://risale.online/soru-cevap/anne-hakki

https://risale.online/soru-cevap/anne-babayi-hosnud-etmek