Muhakkak ki Allah vadinden dönmez, hükmünü nasıl anlamak gerekir? 

Sözlükte “ileride gerçekleştirilecek bir şeye dair söz vermek” anlamındaki va‘d ve vaîd masdar olarak, ayrıca isim şeklinde kullanılır. Kelam literatüründe ise va‘d Allah’ın, emir ve yasaklarına uyan kimseyi mükâfatlandıracağını bildirmesi, vaîd ise bunlara uymayan ve bazı günahlar işleyenleri ebedî bir ceza ile uyarmasıdır. Va‘d kavramı Kur’an’da 100’ü aşkın âyette geçmekte, bunlardan fiil kalıplarında bulunanlarla elliye yakın yerde va‘d kelimesi bazan “müjde”, bazan “azap” mânasını ifade etmekte, altı âyetteki vaîd ise “azap” anlamında kullanılmaktadır[1]

"Rasûlüm! Öyleyse, sakın Allah’ın peygamberlerine verdiği sözden cayacağını sanma! Çünkü Allah, karşı konulamaz kudret sahibidir ve inkârcılardan intikam alandır."[2]

"Rasûlüm! Onlar senden tehdit edildikleri azabı hemen getirivermeni istiyorlar. Şunu bilsinler ki Allah verdiği sözden asla dönmez. Bununla beraber Rabbinin katında öyle bir gün vardır ki, sizin hesabınıza göre bin yıl gibidir."[3]

"Bu, Allah’ın verdiği sözdür. Allah sözünden asla dönmez ve onu yerine getirmede kusur etmez. Fakat insanların çoğu bunu bilmezler."[4]

Va‘d konusunda hemen bütün mezhepler birbirine yakın kanaatler taşımaktadırlar. Allah’ın inananlara yaptığı vaadler dolayısıyla kendilerini cennet ehli, küfür ve şirke düşenlere yöneltilen ebedî azap tehdidi sebebiyle de kâfirleri cehennem ehli olarak görmüşlerdir. Bununla birlikte vaîd hususunda ise farklı görüşler benimsenmiştir. Hâricîler’in büyük günah işleyen kimseyi kâfir diye nitelendirip cehennemlik kabul etmesinden sonra Kur’an’da kâfirlere yönelik vaîd âyetlerinin kapsamına müminlerin de gireceği iddia edilmiştir. Lakin Ehl-i sünnet âlimleri genelde büyük günah işleyen müminin ebediyen cehennemde kalmayacağı, günahının karşılığı kadar azap çektikten veya Peygamber’in şefaatine nâil olduktan sonra cennete gireceği görüşünü benimsemiştir.

Ayrıca bakınız; 

https://risale.online/soru-cevap/donebilir-mi-2