Nevafil sünnetler nelerdir?
Nevafil sünnetler denince, nafileler, yani Farz ve vacibler dışındaki ibadetler anlaşılır.
Beş vakit namazlardaki sünnet namazlar, teheccüd ve kuşluk namazı gibi namazlar, namazdan sonraki tesbihler gibi nafile ibadetlerin hepsi nevafil sünnetlerdir.
İbadetlerdeki bu nafile sünnetlere, kısa tabiriyle "sünnet" diyoruz.
Çünkü sünnet, geniş anlamıyla ele alındığında farz ve vacibler dahil Peygamberimiz asm.ın yaptığı herşeydir.
Bu Bediüzzaman'ın Sünnet-i Seniye Risalesi'nde şöyle geçer:
"Sünnet-i Seniyenin herbir nev'ine tamamen bilfiil ittiba etmek, ehass-ı havassa dahi ancak müyesser olur. Ona bilfiil olmasa da, binniyet, bilkasd tarafdarane ve iltizamkârane talib olmak, herkesin elinden gelir. Farz ve vâcib kısımlara zâten ittibaa mecburiyet var." (11. Lem'a)
Görüldüğü gibi son cümle, sünnetin farz ve vacib kısımları olduğunu söylüyor. Yine aynı risalede sünnetin mertebeleri sıralanırken de aynı şey dikkat çekiyor:
"Resul-i Ekrem Aleyhissalâtü Vesselâm'ın Sünnet-i Seniyesinin menbaı üçtür: Akvali, ef'ali, ahvalidir (sözleri, fiilleri, halleridir). Bu üç kısım dahi, üç kısımdır:
1-Feraiz (farz ve vacibler),
2-nevafil, (nafileler, yani dar anlamıyla sünnetler)
3- âdât-ı hasenesidir. (günlük güzel adetleri)
1-Farz ve vâcib kısmında ittibaa mecburiyet var; terkinde, azab ve ikab vardır. Herkes ona ittibaa mükelleftir.
2- Nevafil kısmında, emr-i istihbabî ile (müstehab kılınmakla) yine ehl-i iman mükelleftir. Fakat, terkinde azab ve ikab yoktur.
Fiilinde ve ittibaında azîm sevablar var ve tağyir ve tebdili bid'a ve dalalettir ve büyük hatadır.
3- Âdât-ı seniyesi ve harekât-ı müstahsenesi ise hikmeten, maslahaten, hayat-ı şahsiye ve nev'iye ve içtimaiye itibariyle onu taklid ve ittiba etmek, gayet müstahsendir." (11. Lem'a)