Risale-i Nur üzerinde "Allaha iman" teması üzerine çalışmak istesek hangi risaleleri hangi sırayla çalışmalıyız? Keza ahirete iman, melekler ve kitaplara iman gibi diğer iman esasları için hangi risaleler mütalaa edilmelidir? İbadetle (namaz, oruç vb.) alakalı mütalaa edilecek risaleleri de maddeler halinde yazar mısınız?

RİSALE-İ NUR’DA İMÂN ESASLARI İLE İLGİLİ GEÇEN YERLER

1. Allaha İmân

7. Şuâ (Âyete’l-Kübra), 23. Lem’a (Tabiat Risâlesi), 22. Söz, 30. Söz (Ene ve Zerre), 32. Söz (Mevkıfler), 20. Mektub, 33. Mektub (Pencereler), 29. Lem’a (Tefekkürname), 30. Lem’a (Esma-ı Sitte), 2. Şuâ, 3. Şuâ (Münâcât)

Bediüzzaman Hazretleri'nin tevhidle ilgili yazıları külliyatta oldukça çoktur. Biz burada yalnızca tevhide tahsis edilmiş müstakil risâlelerin isimlerini kaydettik.

Bu risâleler içinde en önemlilerinden birisi Tabiat Risâlesi’dir. Bu risâle için Bediüzzaman Hazretleri, “Tabîattan gelen fikr-i küfrîyi (ateizmi) dirilmeyecek bir surette öldürüyor; küfrün temel taşını yerle bir ediyor.” demektedir.[1]

Bediüzzaman Hazretleri Pencereler Risâlesi için ise “(Bu risâle) imânı olmayanı inşâallah imâna getirir. İmanı zayıf olanın imânını kuvvetlendirir. İmanı kavî (kuvvetli) ve taklidî olanın imânını tahkikî yapar. İmânı tahkîkî olanın îmânını genişlendirir. Îmânı geniş olana, bütün kemâlât-ı hakîkiyenin (hakiki üstünlüğün, mükemmelliğin) medârı ve esası olan ma‘rifetullâhda (Allah’ı tanıma) terakkıyât (ilerleme, yükselme) verir. Daha nûrânî, daha parlak manzaraları açar.” demektedir.[2]

Âyetü’l Kübra Risâlesi için de “Sarsılmaz bir imân isteyen ve dinsiz anarşistliğe karşı kırılmaz bir kılınç arayanlar, Âyetü’l Kübra’ya müracaat etsinler.” demektedir.[3]

Bediüzzaman Hazretleri Asâ-yı Musa eserinde tevhid ile ilgili 11 risaleyi bir araya getirmiştir. Ondan başlanmasını tavsiye ederiz. 

2. Öldükten Sonra Dirilmeye (Haşre) İmân:

10. Söz (Haşir Risâlesi), 28. Söz (Cennete dair), 29. Söz, 9. Şua., 11. Şua (8. Meselenin bir Hülâsası)

Risâle-i Nur’da tevhidden sonra en çok ‘haşir’ konusu üzerinde durulur. Fakat bu konu en kapsamlı şekliyle 10. ve 29. Sözlerde ele alınır. Bu iki risâle harika bir tarzda haşri isbat ederler. Bediüzzaman Hazretleri bu iki risâlesi için şöyle der: “Eğer haşrin gelmesini, gelecek baharın gelmesi gibi katî bir surette anlamak istersen; haşre dair Onuncu Söz ile Yirmi Dokuzuncu Söz’e dikkat ile bak, gör. Eğer baharın gelmesi gibi inanmaz isen, gel parmağını gözüme sok"[4]

3. Peygamberlere İman:

19. Söz (Risâlet-i Ahmediye), 19. Mektub (Mûcizat-ı Ahmediye Risâlesi), İşârâtü’l İ’câz (Bakara Suresi 23, 24. âyetlerin tefsiri), 31. Söz (Mirac ve Şakk-ı Kamer), 15. Şuâ (el-Hüccetü’z Zehra), 11. Söz

19. Mektub, otuza yakın hadîs külliyatından nakledilen 300’den fazla mucizeyi ihtiva eder. Bu risâle, kitablara müracaat edilmeden, ezber olarak, dağ-bağ köşelerinde, üç-dört gün zarfında, her günde iki üç saat çalışmak şartıyla on iki saatte telif edilmiştir. Güçlü delillerle peygamberimizin nübüvvetini isbat eder.

31. Söz (Mirac Risâlesi)nde hem nübüvvet, hem de mirac hakkında geniş izah ve isbatlar yapılır. Onun zeyli olan ‘Şakk-ı Kamer Risâlesi’nde, Peygamber Efendimizin (sav) ayı ikiye ayırma mucizesini inkâr eden veya aklına sıkıştıramayanlara mukni izahlar yapılır.

Bununla beraber Risale-i Nur'da peygamberlere imân konusu işlenmekle beraber, daha çok Peygamberimizin (sav) risaletinin ispatı üzerinde durulmuştur. Zira Peygamberimizin (sav) peygamberliği isbat edildiğinde diğer peygamberler de isbat edilmiş olur.

4. Kitaplara İmân:

12. Söz, 13. Söz, 20. Söz, 25. Söz (Mûcizât-ı Kur’âniye Risâlesi), 7. Lem’a, 19. Mektub’un 18. İşareti, 11. Şua (Dokuzuncu Mesele), İşârâtü’l İ’câz (Bakara Suresi 4. âyetlerin tefsiri)

25. Söz, Kur’ân’ın Allah kelamı olduğunu ve Kur’ân’ın 40 mucizevi yönünü isbat eder. Bediüzzaman Hazretleri “Risâle-i Nur’un bir güneşi” dediği bu risâlesi için, “Kur’ân’ın kırk vecihle mûcize olduğunu öyle isbat etmiş ki; kim görmüşse değil tenkid ve itiraz etmek, belki isbatlarına hayran olmuş, takdir ederek çok sena etmiş.” demektedir. [5]

Yine Risale-i Nur’da, Kur’ân’ın hak kelamullah olduğu üzerinde daha çok durulmuştur. Çünkü Kur’ân’ın Allah kelamı olduğu isbat edildiğnde, kitaplara imân hakikati de isbat edilmiş olur.

5. Meleklere İmân: 29. Söz, 15. Söz, 11. Şua (11. Mesele), Sözler, 24. Söz (4.Dal), İşârâtü’l İ’câz (Bakara Suresi 30. ve 32-33. âyetlerin tefsiri), 25. Söz.

6. Kadere İman: 26. Söz (Kader Risâlesi).

Pek çok kimsenin içinden çıkamadığı kader konusunu 26. Söz (Kader Risâlesi) halletmiştir. Bediüzzaman Hazretleri bu risâlenin Allah’ın inâyetiyle telif edildiğini şöyle anlatır: “Sırr-ı kader ve cüz’-i ihtiyarînin halli için, koca Sa’d-ı Taftâzanî gibi bir allâme; kırk-elli sahifede, meşhur ‘Mukaddemât-ı İsna Aşer’ namıyla ‘Telvih’ nam kitabında ancak hallettiği ve ancak havassa (yüksek tabakaya) bildirdiği aynı mesaili, kadere dair olan Yirmialtıncı Söz’de, İkinci Mebhas’ın iki sahifesinde tamamıyla, hem herkese bildirecek bir tarzda beyanı, eser-i inâyet olmazsa nedir?”[6]

7. İmanın Güzellikleri:

2, 7, 8 ve 23. Sözler.

Bu risâleler ve daha pek çokları, ahiret saadeti kadar, dünya saadetinin de imânda olduğunu gösterir, isbat ederler.

RİSALE-İ NUR’DA İBADET İLE İLGİLİ GEÇEN YERLER

Risâle-i Nur’da ibadetle ilgili yerler çoktur. Bilhassa ‘Küçük Sözler’ olarak bilinen Sözler Mecmuası’nın ilk dokuz sözü ibadetle ilgilidir. Fikir vermesi için burada bazı risâlelere işaretler edelim:

1. Namaz:

4, 9, 21. Sözler.

4. Söz’de bir gündeki 24 saat, 24 altına teşbih edilerek bunun bir tanesinin namaza tahsis edilmesi güzel bir misâlle anlatılır. 9. Söz’de, ibadetin ve namazın ne olduğu, 5 vakit namazın belli vakitlerde kılınmasının hikmeti harika bir surette izah edilir. 21. Söz, namazda tenbellik edenlere 5 ikazdan ibarettir.

2. Oruç: 29. Mektub’un 7. Risâlesi (Ramazan Risâlesi) Oruçla ilgili 9 nüktedir.

3. Zekât: İşârâtü’l İ’câz. Bakara Suresinin 3. âyetinin tefsiri., 22. Mektub İkinci Mebhas, 25. Söz Birinci Şule

4. Zikir, Duâ: 23. Söz 5. Nükte, 1. Lem’a, 26. Mektub’un 4. Meselesi’nin 8. Meselesi.

5. İhlâs: 20. ve 21. Lem’alar (İhlâs Risâleleri).

6. Şükür: 6. Söz ve 28. Mektub’un Beşinci Risâlesi (Şükür Risâlesi).

7. Sabır: 2. Lem’a (Eyyüb (as) bahsi: 5 nüktedir), 25. Lem’a (Hastalar Risâlesi: 25 Devadır).

8. İktisad ve Kanaat: 19. Lem’a (İktisad Risâlesi: 7 nüktedir), 22. Mektub’un İkinci Makamı.

9. İstikamet: İşârâtü’l İ’câz (Fatiha suresindeki “Bizi dosdoğru yola hidayet eyle” âyetinin tefsiri).

10. Tevekkül: 23. Söz 3. Nükte, 26. Sözün 3. Mebhası, 4. Şua (Hasbiye Risâlesi: 2. ve 3. Nükte).

11. Tesettür: 24. Lemâ (Tesettür Risalesi).