Soru

Cuma Vaktinde Alış-veriş

Cuma vaktinde alış-veriş haram mı? Mesala bir erkek bayan elemanı varsa o vakitte dükkanı kapatmazsa satış yaparsa haram olur mu, veya dükkan sahibi de bayan dükkanı cuma vaktinde kapatmak zorunda mı?

Tarih: 10.08.2012 09:10:13
Okunma: 17085

Cevap

Cuma günü Cuma ezanı okunurken alış-verişin Hanefilere göre tahrimen mekruh, onların dışındaki cumhura göre ise haramdır. Haram veya mekruh olması "Cuma ezanı okunurken alış-verişi bırakın, Allah'ın zikrine koşun" ayetinden kaynaklanmaktadır. Yani burada Allah'ın bir emri vardır ve bu emri yerine getirmek vâciptir. Alış-verişi bırakmayan, vâcibi terketmiş, yani haram işlemiş olur. Ancak "Cuma'ya koşun" umumi emrinden, çocuklar, deliler ve sakatlar gibi kadınlar da ittifakla istisna (tahsis) edilmiştir. Diğer bir ifade ile kadınlar cumaya gitmek zorunda değillerdir. Haramlığın illeti (sebebi) "koşma" (sa'y) vâcibinin terkedilmesi olduğuna,  bu ise kadınlara vacip olmadığına göre, cuma ezanı okunurken alış-veriş yapmakta olan bir kadın, bu fiili ile vâcibi terketmiş olmayacağından haram işlemiş olmaz. Çünkü dediğimiz gibi, o saatte alış-veriş yapmanın haramlığının illeti (sebebi) sa'yi (acele etmeyi) terketmiş olmaktır. Kadın ise alış-veriş yapmakla böyle bir vacibi terketmiş olmaz. Yani burada o illet bulunmaz. İlletin olmadığı yerde ise ma'lül de (ona bağlı hüküm de) bulunmaz. Netice olarak Cuma ezanı okunurken kadının alış-veriş yapması haram olmaz. (İslam fıkıh ans. Vehbe Zühayli,c.2,s.369)

Kadınlar için her ne kadar bazı şartlar dahilinde alış-veriş haram olmaz denilmişse de o vakit ibadet vakti olduğu için başka dünyalık işlerle meşgul olmak güzel görülmemiş; bunun yerine dua, ibadet ve zikir gibi şeylerle meşgul olunması tavsiye edilmiştir.

Fakat Cuma saatinde kadının işyerini çalıştırmasında saat olarak kadın açısından sakınca olmamakla bereber işyerini açık tutması nedeniyle o saatte Cumanın farziyet şartlarını özerinde taşıyan birisinin o dükkandan alışveriş yapması mekruh veya diğer görüşe göre haram olduğu için, kadın da  bu fiilin işlemesine vesile olduğundan  bu durumda işyerinin kapalı olması daha uygundur.


Yorum Yap

Yorumlar

Cuma Vaktinde Alış-veriş haram peki bir iplik veya halı fabrikasında (patron cuma namazına izin vermiyorsa veya bu bilinçte değilse )yapılan üretim haram olmuş oluyor mu?
Gönderen: BİLAL TURAB
Tarih: 31.07.2014 13:49:14