30. Lemada geçen Vahid ve Ehad isimlerinin nasıl bulacağız?

Vahid: Bir ve tek olan, şeriki, ortağı olmayan, her şeyin yaratıcısının bir olduğunu anlamındadır.

Ehad ise: Allah'ın bütün isim ve sıfatlarıyla parçalanmadan, bölünmeden her bir şeyin yanında hazır ve nazır olmasıdır.

Bir örnekle izah edecek olursak: Güneşin parlaklığının bütün her şeyin üzerinde görünmesi ve eşya üzerinde görünen bütün parlaklıkların aynı güneşten haber verip, başka güneşlerin varlığını reddedip ortak kabul etmemesi Vahid'e örnek olur.

Güneşin yedi renginin, ısısının, ışığının bölünmeden parçalanmadan her bir şey üzerinde görünmesi Ehad'e örnek olur.

Aynen öyle de Allah Vahiddir. İsimleri ve sıfatları bütün varlıkları kapsamıştır. Bunun için şeriki, ortağı yoktur. Aynı zamanda Ehaddir. Bütün varlıklar üzerinde görünen isim ve sıfatları her bir varlık üzerinde de bölünmeden parçalanmadan tecelli eder. Böylelikle Her bir varlığı bütün kainatın küçük bir nümunesi haline getirir. "Bir şeyin yaratıcısı kimse her şeyin yaratıcısı da otur hakikatini ortaya koyar.

30. Lemada da Bediüzzaman hazretleri "Ferdün, hayyün, Kayyumun, Hakemen, Adlün, Kuddus" isimleri üzerinden Allah'ın Vahid ve Ehad olduğunu ispat ederek bize gösterir.

Örnek olarak; Bir insan kainata baktığında kainatta -insan elinin değdiği yerler haricinde- her yerde mükemmel bir temizliği gördüğünde, şu kainatın sahibinin "Kuddüs" (tertemiz, pak, kusurdan arınmış) olduğunu anlar. Sonra kendi bedenine bakar. Kendi vücudunda da alyuvar ve ak yuvarlardan tut, hücrelere kadar bütün vucudunda aynı mükemmel temizliğin var olduğunu görür. Kainatta yansıması görünen" Kuddüs" isminin kendi üzerinde de yansıdığını farkeder. Sonra kainattaki bütün varlıkların ihtiyaç hissettikleri rızıkların mükemmel bir şekilde kendilerine verildiğini, onlara merhamet edildiğini, ikram edildiğini görür. Kainatın ve varlıkların Rabbi "Rezzaktır", "Rahimdir", "Kerimdir" der. Sonra kendisine bakar. Kendi rızkının da aynı mükemmellikte verildiğini, kendisine aynı şekilde merhamet edildiğini, ikram edildiğini görür. Böylelikle kainatta tecellisi görünen Allah'ın bütün isimlerinin kendi üzerinde de tecellisinin olduğunu görür.

İşte Allah'ın isimlerinin büyük daire olan Kainat üzerinde görünmesi vahdetin tecellisidir. Kainat veya geniş dairede tecelli eden isimlerin bölünmeden bir tek şey üzerinde veya insan üzerinde tecelli etmesi ise Ehadin tecellisidir.

Ehadiyet ve Vahidiyet için lütfen bakınız.

https://risale.online/soru-cevap/ehadiyet-ile-vahdaniyethttps://risale.online/soru-cevap/ehadiyet-ile-vahdaniyet