Sorunuza cevap vermeden önce Hz. Mehdî ile Hz. Îsâ (as) hakkında gelen Hadîs-i Şerîfleri aktaralım.
Hz. Mehdî ile ilgili Hadîsler
1) Abdullah bin Mes'ûd (r.a) şöyle söyledi:
Rasûlullah (sav.) şöyle buyurmuştur: "Dünyada sadece bir gün kalsa, Allah o günü uzatır da o günde benden veya ehli beytimden, adı adıma, babasının adı da babamın adına uyan bir adam gönderir. O, dünyayı zulümle dolduğu gibi adaletle dolduracaktır.1
2) Ali (r.a) şöyle söyledi:
Rasûlullah (sav) şöyle buyurdu: Dünyanın ömründen sadece bir gün kalsa bile, Allah benim ehl-i beytimden bir adam gönderecektir. O dünyayı, (daha önce) zulümle olduğu gibi, Adaletle dolduracaktır.2
3 )Ümmü seleme (r.a) şöyle demiştir:
Rasûlullah (sav) şöyle buyururdu: "Mehdî benim ailemden, Fatima'nın oğullarındandır. 3
4) Ebû Saîd El Hudrî (r.a) şöyle söyledi:
Rasûlullah (sav) şöyle buyurdu: "Mehdî bendendir. O açık alınlı ve ince burunludur. Dünyayı zulümle dolduğu gibi adaletle dolduracak ve yedi sene hüküm sürecektir. 4
5) Ebû İshak (ra) şöyle söyledi:
Ali (r.a) oğlu Hasan'a bakıp şöyle demiştir: "Benim şu oğlum Rasûlullah (s.a.v.)'in isimlendiği gibi seyyiddir. Onun sulbünden, adı Nebimizin adından olan, ona yaratılışta değil, huyda benzeyen bir adam gelecektir." Hz. Ali (ra) kıssayı zikretti, "Dünyayı Adaletle dolduracak." dedi. 5
6) Ebû Saîd el Hudrî (r.a.) şöyle söyledi:
Nebimizden sonra bir olay çıkacağından korktuk ve Rasûlullah (sav)’e sorduk, buyurdular ki: “Ümmetimin arasında Mehdî çıkacaktır, beş veya yedi veya dokuz yaşayacaktır. Ebû Saîd diyor ki: “Bu müddet nedir?” Diye sorduk. Rasûlullah (sav) “senedir” buyurdu, ve şöyle devam etti: “Bir kimse o mehdîye gelecek ve Ey Mehdî bana ver bana ver diyecek mehdî de onun elbisesinin eteğiyle taşıyabileceği kadar eteğini dolduracaktır. 6
7) Ali (ra) şöyle söylemiştir:
Resulullah (sav) şöyle buyurdu: El-Mehdi, bizden, Ehl-i Beyt'tendir. Allah onu bir gecede ıslah eder (yani tevbesini kabul eder veya feyizler ve hikmetlerle donatır). 7
8) Enes bin Mâlik (ra) şöyle demiştir:
Ben, Resulullah (sav)'den işittim, buyurdu ki: Biz Abdulmüttalib'in çocukları cennet halkının büyükleriyiz. Ben, Hamza, Ali, Ca'fer, Hasan Hüseyin ve Mehdi.8
9) Abdullah bin el-Haris bin Cezi' ez-Zübeydî (ra) şöyle söyledi:
Resulullah (sav): Doğudan bir takım insanlar çıkacak ve Mehdi için ortam hazırlıyacaklar buyurdu. 9
10) Ebu Said el-Hudri (ra) şöyle söyledi:
Resulullah (sav) şöyle buyurdu: Ümmetimde Mehdi meydana çıkacaktır. Süresi kısa olursa veya uzun olursa yedi veya sekiz veya dokuz yıl yaşayacaktır. Yeryüzünü iyilik ve adaletle dolduracaktır. Yeryüzü bütün bitkileri çıkaracak, gök de taşıdığı yağmurları verecektir. 10
11) Sevban (ra) şöyle söyledi:
Resulullah (sav) şöyle buyurdu: "Şayet siz Horasan tarafından gelen o siyah sancakları(n altındaki orduları) görürseniz on (lar)a gidin (ve başlarındaki adama biat edin). Zira o kişi, Allah'ın halifesi olan Mehdi'dir. 11
12) Ebu Hureyre şöyle söyledi:
Resulullâh (sav): "İmamınız sizden olduğu halde Meryem oğlunun aranızda ineceği zamanda haliniz ne olacak" buyurdu. 12
Kur'ân'da Hz. Îsâ (as)'ın yeniden dünyaya geleceği ve Hristiyanları hakka davet edeceği bahsi
Doğrusu biz, Allah’ın elçisi Meryemoğlu Îsâ Mesîh’i öldürdük” demeleri sebebiyle (onlara lâ‘net ettik). Hâlbuki onu ne öldürdüler, ne de onu astılar; fakat (öldürdükleri kişi) kendilerine, ona (Îsâ’ya) benzer gösterildi. Ve şübhe yok ki onun hakkında ihtilâfa düşenler, bundan dolayı gerçekten bir şübhe içindedirler. Zanna tâbi‘ olmaktan başka, onların bu hususta hiçbir bilgileri yoktur. Onu (o öldürdükleri şahsın Îsâ olduğunu) iyice bilerek öldürmemişlerdir. Bil‘akis Allah, onu kendi (katı)na yükseltti.
Nisa suresinde geçen bu âyette Cenab-ı Hak açıkça Îsâ (as)'ın öldürülmediğini ve onu kendi katına yükselttiğini söylüyor.
Ey Îsâ! Seni (kıyâmete yakın) vefât ettirecek olan ve seni kendime yükseltici ve seni o inkâr edenlerden temizleyici ve sana tâbi‘ olanları kıyâmet gününe kadar inkâr edenlerin üstünde tutacak olan, şüphesiz benim! Sonra dönüşünüz ancak banadır; artık hakkında ihtilâf etmekte olduğunuz şeyler husûsunda aranızda (ben) hüküm vereceğim! 13
Bu âyette de kendisini kıyamete yakın vefat ettireceğini ve kendisini inkar edenlerin iftiralarından (tanrının oğlu vb) temizleyeceğini ve onun hakkındaki hatalı bilgilerden temizleyeceğini söylüyor.
Hem ehl-i kitabdan hiçbir kimse yoktur ki ölümünden önce mutlakā ona (Îsâ) îmân edecek olmasın! Kıyâmet gününde ise, onların aleyhine şâhidlik edecektir. 14
Bu âyette de Îsâ (as)'ın ölmeden önce onu inkar edenleri hakka davet edip kendisine iman ettirilmeden öldürülmeyeceğini söylüyor. Bu üç âyetin manalarını birleştirdiğimiz zaman Hz. Îsâ (as)'ın kıyamete yakın yeniden dünyaya geleceğini ve Hristiyanların sapkın inanışlarından temizleyerek onları İslâm'a davet edeceğini anlıyoruz.
Hâdîslerde Hz. İsâ (as)'ın Kıyamete Yakın Geleceği Bahsi
Ebu Hureyre r.a. dedi ki: (sav) şöyle buyurdu: "Nefsim elinde olan'a yemin ederim ki fazla zaman geçmeden Meryem oğlu aranızda adaletli bir hakem olarak inecektir. Haçı kıracaktır, domuzu öldürecektir, savaşı kaldıracaktır, mal o kadar artacak ki kimse onu kabul etmeyecektir ve nihayet bir tek secde dahi dünyadan ve içindekilerinden hayırlı olacaktır. 15
Cabir b. Abdullah şöyle söyledi:
Ben Nebi (sav)'i şöyle buyururken dinledim: "Ümmetimden bir kesim kıyamet gününe kadar hak üzere üstünlük sağlamışlar olarak savaşmaya devam edeceklerdir. Sonra Meryem oğlu İsa inecek, onların emiri, gel bize namaz kıldır diyecek, o Allah'ın bu ümmete bir ikramı olmak üzere: Siz birbirinizin emirlerisiniz, diyecektir. 16
Abdullah bin Ömer şöyle söyledi:
Deccal ümmetimin arasından çıkacak ve kırk -kırk gün mü yoksa kırk ay mı yoksa kırk yıl mı bilemiyorum- kalacak. Sonra Allah, Meryem oğlu İsa'yı -o sanki Urve b. Mesud'dur- gönderecek. Onu takip edecek ve onu öldürecek. Sonra insanlar yedi yıl kalacaklar. İki kişi arasında bir düşmanlık olmayacak. Sonra Allah, Şam tarafından serin bir rüzgar gönderecek. Yeryüzünde kalbinde zerre ağırlığı kadar hayır yahut iman bulunup da ruhunu kabzetmedik hiçbir kimse kalmayacak. Hatta sizden biriniz bir dağın ta ortasına girse dahi o rüzgar onun olduğu yere girecek ve nihayet onu (ruhunu) kabzedecek. 17
Hz. Mehdî ile Hz. Îsâ (as) aynı şahıs mı, yoksa farklı şahıslar mı?
Yukarıya aldığımız hadîs-i şerîflerden Hz. Mehdi ile Îsâ (a.s.)'ın farklı kişiler olduğu gayet açıktır. Bazı kimselere, Îsâ (a.s.)’ın Hz. Mehdî olduğunu düşündüren, İbn Mâce’de geçen şur hadîs-i şerîftir:
Enes bin Malik (r.a. şöyle söyledi:
Resulullah (sav) şöyle buyurdu: (Dîn’e ve Sünnet’e sarılmakla alâkalı) iş gittikçe güçleşecek, dünya gittikçe (gerçek Müslümanlara) sırt çevirecek; insanların cimriliği ve ihtirası da gitgide artacaktır. Kıyâmet ancak insanların şerli olanlarının başına kopacaktır. Mehdî (yani her bakımdan hidayet üzere olan zât) ancak Meryem oğlu Îsâ’dır. 18
Yukarıdaki rivayetten Hz. Mehdî ile Îsâ (as)'ın aynı kişiler olmadığını iki şekilde açıklayabiliriz;
Birincisi; “Mehdî, Meryem oğlu Îsâ’dır” diye aktarılan rivâyeti inceleyen hadis âlimleri Beyhakî ve Hâkim, senedindeki Ebân b. Sâlih isimli râvîyi güvenilir bulmadıkları için bu hadisi “zayıf” kabul eder.
İkincisi; “Mehdî” kelimesi rivâyette özel bir ad değil; “tam anlamıyla doğru yol üzerinde olan, hidâyet sahibi” demektir. Yani, “Peygamberimizden (sav) sonra bütünüyle hidâyet üzere bulunan kişi, Meryem oğlu Îsâ’dır.” şeklinde hadîs-i şerîfi anlayabiliriz. Dolayısıyla rivâyet bu şekilde anlaşıldığında, Hz. Mehdî hakkında gelen sağlam hadîslere ters düşmez; yalnızca Îsâ (as)’ın da gerçek bir hidâyet önderi olduğunu vurgular.
Ebu Davud, Mehdi, 4/4282
Ebu Davud, Mehdi, 4/4283
Ebu Davud, Mehdi, 4/4284
Ebu Davud, Mehdi, 4/4285
Ebu Davud, Mehdi, 4/4290
Tirmizi, Fiten 53/2232
İbn Mace, Fiten, 34/4085
İbn Mace, Fiten, 34/4087
İbn Mace, Fiten, 34/4088
Ahmed İbn Hanbel, Müsned, Kıyamet, 2/28512
Ahmed İbn Hanbel, Müsned, Kıyamet, 4/28522
Buhari, İman, 390
Âli Îmran, 3/55
Nisa, 4/159
Buhari, Enbiya, 49/3448
Buhari, İman, 393
Müslim, Fiten, 23/7307
İbn Mace, Fiten, 24/4039Ebu Davud, Mehdi, 4/4284

