"Bir hükmün hikmeti ayrıdır, illeti ayrıdır. Hikmet ve maslahat ise, tercîhe sebebdir. Îcâda medâr değildir. İllet ise vücûduna medârdır. Meselâ, seferde namaz kasredilir, iki rek‘at kılınır. Şu ruhsat-ı şer‘iyenin illeti seferdir. Hikmeti ise meşakkattir. Sefer bulunsa, meşakkat hiç olmasa da, namaz kasredilir. Çünkü illet var. Fakat sefer bulunmasa, yüz meşakkat bulunsa, namazın kasredilmesine illet olamaz. İşte şu hakîkatin aksine olarak şu zamanın nazarı ise, maslahat ve hikmeti illet yerine ikāme edip ona göre hükmediyor. Elbette böyle ictihâd arziyedir. Semâvî değildir." Soru

27. Söz İctihat Risalesinde geçen şu cümleleri izah eder misiniz? Özellikle "Bir hükmün hikmeti ayrıdır, illeti ayrıdır" hükmünü misallerle açıklar mısınız?

“Bir senede yirmi dört bin senelik bir dâirede muntazaman seyahat eden; ve yüz binler ayrı ayrı erzâk isteyen tâifeleri içine alan; ve seyahatiyle mevsimlere uğrayıp, baharı bir büyük vagon gibi binler ayrı ayrı taâmlarla doldurarak kışta erzâkları tükenen bîçâre zîhayatlara getiren; ve küre-i arz denilen bu Rahmânî iâşe anbarı….” Soru

11. Şua'nın 6. Meselesi'nde geçen bu cümlelerde, küre-i arzın 24 bin senelik bir dairede dönmesini nasıl anlamalıyız? Bu rakam hangi hesapla çıkmaktadır? 

Bir Tek Namaza (Sübhane Rabbiye'l-a'la) Bu Kelime Gibi Muvaffak Olmak Soru

Bir zaman kalbime geldi, niçin Muhyiddin-i Arabî gibi hârika zâtlar sahabelere yetişemiyorlar? Sonra namaz içinde سُبْحَانَ رَبِّىَ الْاَعْلٰى derken, şu kelimenin manası inkişaf etti. Tam manasıyla değil, fakat bir parça hakikatı göründü. Kalben dedim: Keşke bir tek namaza bu kelime gibi muvaffak olsaydım, bir sene ibadetten daha iyi idi. (27.Sözün zeyli 2.sebeb) Keşke bir tek namaza bu kelime g...

"Birinci Remiz: اَنَا لِمُر۪يد۪ي حَافِظًا ilm-i cifir i‘tibâriyle ve makam-ı ebcedî hesabıyla, bin üç yüz otuz altıyı (m. 1918) gösterir. Demek Hazret-i Gavs, “Bu tarihte, istikbâlde gelecek mürîdimi emr-i İlâhî ile muhâfaza edeceğim” diyor..." Soru

Sekizinci Lema’da geçen Birinci Remzi sonuna kadar izah eder misiniz?

Bu Kısım Muhabbet Topluluğunu Muhafaza Edemez Soru

“İkinci kısım ise, en evvel esbabı sever ve bu muhabbetini Allah’ı sevmeye vesile yapar. Bu kısım muhabbet, topluluğunu muhafaza edemez, dağılır. Ve bazen de kuvvetli bir esbaba rast gelir. Onun muhabbetini mânâ-yı harfiden mânâ-yı ismiye çeker. Helâkine sebep olur. Şayet Allah’a vâsıl olsa da vusulü nâkıs olur.” Bu paragrafta geçen “bu kısım muhabbet topluluğu muhafaza edemez” ne demektir?

Büluğ Çağı ve Kaza Namazı Soru

Kaza namazlarını kılmak isteyen bir kişi Büluğ çağına ne zaman erdiğini nasıl bilebilir?  

Diğer Semavi Kitaplar Neden Muhafaza Edilmemiştir Soru

Mesnevi-i nuriyede "Kuranın icazı (mucize oluşu) tahrifine bir seddir (bozulmasına mani olur)." diyor. Kur'an-ı Kerim'in muhafaza edilmesi, diğer kitapların muhafaza edilmemesinin hikmeti nedir?

Ebedi Bir Gençliği Kazanmanın Çaresi Soru

Gençlik Rehberi 20. sayfadaki Elhasıl'ı izah eder misiniz?

"Elbette semâ-yı Kur’ânın yıldızlarıyla bağlanan risâleler, benim gibi çok i‘tirâzâta ve tenkîdâta medâr olabilen ve sukūt edebilen çürük bir direk ile bağlanmamalı.” Soru

28.  Mektub’un Yedinci Mes’elesinin Üçüncü Sebebinde geçen bu cümleyi nasıl anlamak gerekir? İzah eder misiniz?

"Elhâsıl: Şu acîb kasîdesinin âhirindeki şu beş beyitte beş kelime, medâr-ı nazar-ı Şeyh ve mahall-i hitâb-ı Gavsîdir. Ve o beş kelime ise لِمُر۪يد۪ي ve مُر۪يد۪ي ve مُنْشِدًا ve قَادِريٌّ ve سَع۪يدًا lafızlarıdır..." Soru

Sekizinci Lema’da geçen şu cümleleri devamıyla birlikte izah eder misiniz?