Namazdan sonra çekilen tesbihlerdeki 33 sayısının hikmeti nedir?

Namaz tesbihlerinin 33’er aded olması şu hadis-i şerife dayanır:

“Ben size bir şey öğreteyim mi? Onunla, sizi geçenlere yetişir, sizden sonrakileri de geçersiniz. Hem hiçbir kimse sizden daha faziletli olamaz. Meğerki sizin yaptığınız gibi yapmış olsunlar. Meğerki sizin yaptığınız gibi yapmış olsunlar. Her namazdan sonra otuz üç kere ‘Sübhanallah’, otuz üç kere ‘Elhamdülillah’, otuz üç kere ‘Allahü Ekber’ derseniz, tamamı 99 eder. Yüzün tamamında da, ‘Lâilaheillallahü vahdehu lâ şerika leh, lehül mülkü ve lehüm hamdü ve hüve alâ külli şeyin kadîr’ derseniz, günahlarınız denizin köpüğü kadar da olsa, affolunur.” (1)

Bu gibi zikirlerin tekrarla okunmasının birinci hikmeti, kalb ve ruha daha çok tesir etmesi içindir. Üstad Bediüzzaman zikir için, “Zikrin şe’ni tekrar ile tenvirdir” (2) der. Yani zikir tekrar tekrar okunmakla insanı nurlandırır.

Yine tekrar tekrar okumanın insan ruhuna verdiği faydayı şöyle anlatır:

“Sure-i İhlâs’ı arefe gününde yüzer defa tekrar edip okuyordum. Gördüm ki: Bendeki manevî duyguların bir kısmı birkaç defada gıdasını alır, vazgeçer, durur. Ve kuvve-i müfekkire (fikir) gibi bir kısım dahi, bir zaman mana tarafına müteveccih olur, hissesini alır, o da durur. Ve kalb gibi bir kısım, manevî bir zevke medar (sebeb) bazı mefhumlar (manalar) cihetinde hissesini alır, o da sükût eder. Ve hâkeza... Git gide o tekrarda yalnız bir kısım letaif (duygular) kalır ki; pek geç usanıyor, devam eder, daha manaya ve tedkikata hiç ihtiyaç bırakmıyor.” (3)

Hem bunlar gibi başka zikirlere ait hususi sayılar da vardır. İslam âlimleri bu gibi sayıların, Allah’ın o zikirlere bağladığı bazı hayırların gelmesi için birer şifre gibi olduğunu söylüyorlar. Mesela Bediüzzaman Hazretleri’nin 41 Yasin okuttuğu yağmursuzluk hadisesinde buna benzer ifadeler kullanır.

“Üstadımız Muhacir Hâfız Ahmed Efendi'ye dedi ki: "Sen kırkbir Yâsin-i Şerif oku." Muhacir Hâfız Ahmed Efendi (R.H.) bir kamışa okudu. O kamışı suya koydular. Daha yağmur alâmeti görünmezken, ikindi namazı vaktinde, üstadımız daima îtimad ettiği bir hâtırasına binaen Muhacir Hâfız Ahmed Efendiye (R.H.) söyledi ki: "Yâsinler tılsımı açtı, yağmur gelecek." Aynı gecede evvelce yağmadığı Barla dairesi içine öyle yağdı ki, üstadımızın odasının altındaki Çoban Ahmedin bahçesindeki duvar yağmurdan yıkıldı.” (4)

Neden 33’ün cevabını hakiki olarak Allah bilir. Fakat Allahu Teala’nın 99 ismi olduğu gibi bu üç tesbihin toplamı da 99 ederek onunla bir uyum gösteriyor olabilir.

(1) Müslim, Mesacid: 146; Ebû Dâvud, Vitir: 2.
(2) 19. Söz, 14. Reşha
(3) 26. Mektub, 4. Mebhas, 8. Mesele
(4) Sikke-i Tasdik