Neden kitabımız tek, peygamberimiz tek ve Allahın yolu tek olduğu halde birçok tarikat ve değişik mealler var acaba?

Şüphesiz ki hak olan mezhepler ve tarikatlar, çok da olsalar, hepsi bir tek caddede gitmektedirler. O da Hz. Muhammed’in (asm) cadde-i kübrasıdır. Sâdî-i Şirazî gibi bütün ehl-i hakikat “Allah’a giden o caddeden başka bütün yollar kapalıdır” demişler. Hak mezhepler ve tarikatlar ise, ocaddade birer şerit hükmündedir. İnsanlar kendi mizaçlarına ve yaşama şartlarına göre kendilerine uygun bir şeritte gitmeyi tercih etmektedirler. Şeritler farklı farklı olsa da yol birdir, hedef aynıdır; O da Cenab-ı Hakk’ın rızasını kazanmaktır.

Risale-i Nur’un ictihad Risalesi’nde şöyle bir bahis var:
“Eğer desen: "Hak bir olur. Nasıl böyle dört ve on iki mezhebin muhtelif ahkâmları hak olabilir?"
Elcevap: Bir su, beş muhtelif mîzaçlı hastalara göre nasıl beş hüküm alır, şöyle ki: Birisine, hastalığının mîzâcına göre, su, ilâçtır; tıbben vâcibdir (farzdır). Diğer birisine, hastalığı için zehir gibi muzırdır; tıbben ona haramdır. Diğer birisine, az zarar verir; tıbben ona mekruhtur. Diğer birisine, zararsız menfaat verir; tıbben ona sünnettir. Diğer birisine, ne zarardır, ne menfaattir, âfiyetle içsin; tıbben ona mübahtır. İşte hak burada taaddüd etti (çogaldı). Beşi de haktır. Sen diyebilir misin ki, "Su yalnız ilâçtır, yalnız vâcibdir, başka hükmü yoktur? " (27.söz)

İşte, hadiste bildirildiği gibi, “ümmetin ihtilafı rahmet olduğu” (Keşfü'l-Hafa,1:64) için, bir kişi veya bir toplum, içinde bulunduğu hayat şartlarına binaen herhangi bir mezhebe veya meşrebe göre yaşaması güçleştiğinde, kendi hayat şartlarına göre yaşayabileceği diğer hak bir mezhep veya meşrebe uyarak sıkıntılardan kurtulabilir. Zaten mezhep ve meşreblerin aralarındaki ayrılık temel meselelerde değildir. Ancak bazı teferruat meselelerdedir. O da, Allah’ın hikmetinin sevkiyle, insanlara kolaylık sağlamak içindir.

Kur’an-ı Kerim mealleri arasındaki farklılık ise, edile-i erba’a (dört delil) denilen kitap, sünnet, icma‘-ı ümmet ve kıyas-ı fukahaya göre ise ayrı ayrı da olsalar doğrudur. Çünkü her bir âyetin birçok mânaları vardır. Mealler kısa yazıldığından her biri o mânalardan birisini aldıysa ayrı ayrıymış gibi görünür. Ancak yukarıda belirttiğimiz şartlara göre olmak kaydıyla hepsi de makbuldür.