Peygamber Efendimizin gün içinde vakitlere göre okuduğu ve okunmasını tavsiye ettiği sureler ve namazda genellikle okuduğu bilinen sureleri, âyetleri açıklayabilir misiniz?

Sevgili Peygamberimiz'in (s.a.v) gün içinde okuduğu sûreler çok fazladır. Namazda okuduğu sûrelerden başlayacak olursak belli bir sûreyi belli bir namazda devamlı surette okumamıştır. Bu konuda şu namazda şu sûreyi okudu şeklinde rivayetler varsa da bunlar sadece o sahabenin görüp aktardığı o vakte mahsus şeylerdir. Yoksa Peygamberimiz (s.a.v) Kur’ân’ın birçok yerinden sûre ve âyetler okumuştur. Bu hususta “Şu namazda şu sûreyi devamlı devamlı okumuştur” diye bir bilgiye ulaşamadık.

Peygamberimizin (s.a.v) okuduğu ve belli faziletlerini belirttiği birçok âyet ve sûreler vardır. Bunların tamamını burada işlemek mümkün değildir. Surelerin faziletine dair olan rivayet hadis kitaplarından (Fedail’üs Sûver) başlığı altında detaylıca işlenmiştir. Bununla beraber Sevgili Peygamberimiz'in (s.a.v) faziletinden bahsettiği rivayetlerden bazılar şöyledir;

Ayete’l Kûrsî:

Übey İbni Kâ’b radıyallahu anh’den rivayet edildiğine göre, Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem; “Ey Ebü’l-Münzir! Allah’ın kitabından ezberinde bulunan âyetlerden hangisinin daha büyük olduğunu biliyor musun?” diye sordu. Ben; Allâhü lâ ilâhe illâ hüve’l-hayyu’l-kayyûm, dedim. Bu cevabım üzerine elini göğsüme vurdu ve; “İlim sana mübarek olsun, ey Ebü’l-Münzir” buyurdu. [1]

Fatiha Sûresi:

Ebû Saîd Râfi İbni Muallâ radıyallahu anh şöyle dedi; Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem bana: ”Mescidden çıkmazdan önce sana Kur’ân’daki en büyük sûreyi öğreteyim mi?” buyurdu ve elimi tuttu. Çıkmak istediğimizde ben; “Yâ Resûlallah! Bana Kur’ân’daki en büyük sûreyi sana öğreteyim mi demiştiniz? dedim.” Bunun üzerine: ”Elhamdülillâhi Rabbi’l-âlemîn’dir. (Fatiha)  O seb’ul-mesânîdir; bana verilen Kur’ân-ı Azîmdir” buyurdular. [2]

İhlas Sûresi:

Ebû Saîd el-Hudrî radıyallahu anh’den rivayet edildiğine göre, Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem “Kul hüvallahü ahad” sûresi hakkında şöyle buyurdu: “Canımı gücü ve kuvvetiyle elinde tutan Allah’a yemin ederim ki, bu sûre Kur’ân’ın üçte birine denktir.”[3]

Bir başka rivayete göre Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem ashabına şöyle buyurdu: “Sizden biriniz bir gecede Kur’ân’ın üçte birini okumaktan âciz mi kalıyor?” Bu onlara gerçekten zor geldi ve; “Buna hangimizin gücü yeter ki, yâ Resûlallah! dediler.” Bunun üzerine Efendimiz; “Kul hüvellahü ahad Allahü’s-samed, Kur’ân’ın üçte biridir” buyurdular.[4]

Enes radıyallahu anh’den rivayet edildiğine göre, bir adam; “Ben şu “kul hüvellahü ahad” sûresini seviyorum, dedi. Peygamberimiz (s.a.v): “Şüphesiz ki onun sevgisi seni cennete sokar” buyurdular. [5]

Felak ve Nas Sûreleri:

Ebû Saîd el-Hudrî radıyallahu anh  şöyle dedi: Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem cinlerden ve göz değmesinden Allah’a sığınırdı. Nihayet Muavvizeteyn (Kul eûzü birabbi’l-felak ve kul eûzü birabbi’n-nâs) nâzil oldu. Ondan sonra Muavvizeteyn ile Allah’a sığınmaya başladı ve diğer duaları bıraktı. [6]

Bakara Sûresi:

Ebû Mes’ûd el-Bedrî radıyallahu anh’den rivayet edildiğine göre, Nebî sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu: “Bakara sûresinin sonundan iki âyeti geceleyin okuyan kimseye bunlar yeter.” [7]

Ebû Hüreyre radıyallahu anh’den rivayet edildiğine göre, Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu: “Evlerinizi kabirlere çevirmeyiniz. Şüphesiz şeytan, içinde Bakara sûresi okunan evden kaçar.” [8]

Sevgili Peygamberimiz'in (s.a.v) yaptığı dualar da çok fazladır. Hayatının her anını dua ile geçirmiş, her fiilinin öncesinde ve sonrasında dualar etmiştir. O'nun (s.a.v) ettiği dualar o kadar çoktu ki bir defasında sahabe şöyle demişti;

"Ebû Ümâme (r.a.); "Peygamber (s.a.v.) aklımızda tutamadığımız birçok duada bulundu. Dedik ki: 'Ey Allah Resûlü! Ezberleyemediğimiz birçok dua ettin.' Şöyle buyurdu: 'Size o duaların özü olan bir dua bildireyim mi? Şöyle dersiniz: Allah'ım! Senden peygamberin Muhammed'in (s.a.v) istediği hayrı dileriz. Peygamberin Muhammed'in (s.a.v.) Sana hangi şerlerden sığınmış ise, biz de o şerlerden sana sığınırız. Sen kendinden yardım dilenensin. Varış yalnız Sanadır. Kudret ve kuvvet ancak Allah iledir.'" [9]

Ümmü Seleme (r.a) ise peygamberimizden en çok işittiği duayı şöyle aktarmaktadır;

“Yanımda olduğu zaman Peygamber'in (s.a.â.) en çok ettiği dua şu olurdu:

"Ey kalpleri evirip çeviren! Kalbimi dinin üzerinde sabit kıl!" Dedim ki: "Ey Allah Resûlü! Neden hep bu duayı ediyorsun?" "Ey Ümmü Seleme! Kalbi Allah'ın iki parmağı arasında olmayan hiç kimse yoktur. İsterse durdurup sabit kılar, isterse yerinden kaydırır" diye cevap verdi. [10]

Bizler yukarıda Sevgili Peygamberimiz’in (s.a.v) bütün dualarını özetlediği harika duasını ve en çok ettiği duayı vermekle iktifa edelim. Zira Sevgili Peygamberimiz’in (s.a.v) gün içinde ve yaptığı işlerde ettiği dualar bir kitap olacak kadar çoktur. Nitekim bununla ilgili birçok kitapta telif edilmiştir ki bizler de sizlere o kitaplara başvurmanızı tavsiye edeceğiz.

Bunlardan en meşhuru en genişi ve en mükemmeli İmam Nevevî’nin “El- Ezkar” adlı eseridir. Öyle güzel ve harika bir eserdir ki “Sat evini al Ezkar’ı” sözü yüzyıllardır darb-ı mesel olmuştur. Bu eser Sevgili Peygamberimiz’in (s.a.v) bilinen tüm duaları, yapılan işin ve içinde olunan durumun başlık halinde verilmesiyle izah edilmiştir. Türkçeye tercümesi mevcuttur.

Yine tavsiye edeceğimiz bir diğer ise Hâyrat Neşriyat tarafından neşredilen “Kaynaklarıyla Büyük Dua Mecmuası” ve “Cevşen” adlı iki eserdir.

Dua ile ilgili şu linklere bakmanızı rica ederiz;

https://risale.online/soru-cevap/sevgili-peygamberimiz-nasil-dua-ederdi

https://risale.online/soru-cevap/peygamber-efendimizin-dualari

https://risale.online/soru-cevap/dua-nedir-ve-nasil-yapilmalidir

https://risale.online/soru-cevap/dua-ve-cesitleri

https://risale.online/soru-cevap/dua-adabi-1