"İkindi namazını terkeden kimsenin işlediği amelleri boşa gider." (Buhârî, Mevâkît 15; Müslim, Mesacid: 35) Böyle bir hadis gördüm. İkindi namazının gaflet sebebiyle yetişememe/ terki hususunda geçmişte işlediğimiz tüm sevaplar boşa mı gitmiş oluyor? Bu hadisi nasıl anlamalıyız? 

Ebû Hüreyre radıyallahu anh’den rivayet edildiğine göre, Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:

“Birtakım melekler geceleyin, diğer birtakımı da gündüz vakti birbiri ardınca gelip sizin aranızda bulunurlar. Onlar sabah namazı ile ikindi namazında bir araya gelirler. Geceleyin aranızda kalmış olanlar Allah’ın huzuruna çıkarlar. Allah Teâlâ, kullarının halini çok iyi bildiği halde, meleklere:
–Kullarımı ne halde bıraktınız? diye sorar. Melekler:
–Onları namaz kılarken bıraktık; yanlarına da namaz kılarken varmıştık, derler.” [1] 

İkindi namazını terk eden kimsenin, işlediği amellerinin boşa gitmesi [2] demek; bu namazı terk edenin yaptığı fiillerin sevabının yok olması veya azalması ya da yukarıdaki hadiste geçen, meleklerin Allah’ın huzurunda o kişi lehine olan şahitliğinden mahrum olması anlamına gelmektedir. Bunu, ikindi namazını terk ettiği gün işlediği amellerin sevabı azalır tarzında anlayanlar da olmuştur.

Hanefi fıkıh âlimi ve lügat yazarı İbni Melek (İbn Firişte, Firişteoğlu) [3], bununla kastedilen anlamın ikindi namazını kılmayan kimsenin geçmişteki bütün amellerinin boşa gitmesi demek olmadığını özellikle belirtmiş ve buna delil olarak da;

“…İçinizden kim dîninden döner de kendisi kâfir olarak ölürse,[4] işte onlar yok mu, (onların) amelleri dünya ve âhirette boşa gitmiştir. Ve yine onlar ateş ehlidirler! Onlar orada ebedî olarak kalıcıdırlar. [5]  âyetini zikretmiş, bütün amelleri boşa gideren şeyin sadece dinden dönmek ve kâfir olarak ölmek olduğunu ifade etmiştir. Yoksa Hâricîler’in iddia ettiği gibi, böyle hadisler, büyük günah işleyenin kâfir sayılmasının veya Mu’tezile’nin iddia ettiği gibi büyük günahların sâlih amelleri boşa çıkaracağının veya iptal edeceğinin delili değildir.

Namazları terk etmek, haram olan büyük günahlardandır. Özellikle ikindi namazını terk etmenin daha büyük bir haram olduğu sahih rivayetlerle sabittir.

Namazı inkâr ederek terk eden kâfir olur; inkâr etmediği halde ihmal ederek kılmayan büyük günah işlemiş olur.

Ehl-i sünnet mezheplerinin itikadına göre, büyük günah işlemek insanı dinden çıkarıp kâfir kılmadığı gibi, büyük günahlar bütün sâlih amellerin sevabını da ortadan kaldırmaz.

Bir günün ikindi namazını terk eden kimsenin o günkü ameli noksan olduğu için, günlük sevabı da noksan olur.

Ayrıca ikindi namazı vakti bize şöyle diyor:

Nasıl ki güneşin gökyüzüne çıkması Rabbimizin çok büyük bir tecellisidir, kudretini gösteriyor, bize rahmetini gösteriyor, bütün dünyayı aydınlatıyor. Ama biraz sonra bize diyor ki; ey insan! İşte nasıl ki bu güneş gökyüzünde ebediyen böyle durmuyorsa sen de bir gün kayacaksın.

Nereye doğru? İkindiye doğru. Yaşlanacaksın. Servetin, şöhretin, gençliğin varsa bunlar yavaş yavaş gidecek. Saçların gidecek. Dökülmezse beyazlaşacak. Artık dişlerin eskisi kadar kesmez olacak. Gözlerin görmez olacak. Yavaş yavaş ihtiyarlık güneşi kulaklarının arkasından doğmaya başlayacak. Saçların dökülmesi bize güz mevsimini hatırlatıyor.

Cenâb-ı Hakk güneşi zirveye çıkardı. İkindi vaktinde de yavaş yavaş güneşi batmaya doğru yaklaştırıyor. Ve güneş batışa gidiyor. Yani 35 yaşından sonra herkesin ömür güneşi yavaş yavaş batmaya yaklaşıyor.

İşte ikindi vakti bize diyor ki; ölmeyeceğin ve ebedi genç kalacağın ahiret için namaz ile hazırlık yap.

Namaz vakitlerinin önemine dair bakınız:

https://risale.online/soru-cevap/namazin-vakitleri

Namazlarınızı kaçırmamak için bakınız:

https://risale.online/soru-cevap/namaz-kacirmamak-icin-ne-yapilabilir

Namaza motive olmak için bakınız:

https://risale.online/soru-cevap/namaza-motive-omak

Hadis-i Şeriflerde Namaz Kılmanın Mükâfatı için bakınız:

https://risale.online/soru-cevap/namazlar-ve-sevaplari#_ftnref3

[1] Buhârî, Mevâkît 16, Tevhîd 23, 33; Müslim, Mesâcid 210. Ayrıca bk. Nesâî, Salât 21

[2] Buhârî, Mevâkît 15. Ayrıca bk. Nesâî, Salât 15; İbni Mâce, Salât 9

[3] https://islamansiklopedisi.org.tr/ibn-melek

[4] “Bazıların dinden râbıtaları (bağları) kopsa, o vakit o dinsizler hayât-ı ictimâiyede bir semm-i kātil (öldürücü zehir) hükmünde zarar verecekler. Çünki mürtedin (dinden dönenin) vicdânı tamâmen bozulduğundan, o mürted hayât-ı ictimâiyeye zehir olur.” (Lem‘alar, 17. Lem‘a, 126)

[5] Bakara, 2/217.