Bedîüzzaman Hazretleri neden sineğin yaratılmasıyla kâinatın yaratılmasını bir tutuyor?  Âyette, "Taptıklarınızın hepsi toplansa bir sineği dahi yaratamazlar" buyuruluyor. Bundan ne anlamalıyız?

Bedîüzzaman Hazretleri bu konuda şöyle buyurmuştur: Evet, bir sineğin küçücük cismi, kâinâtın ekser anâsır ve esbabıyla alâkadârdır. Belki bir hulâsasıdır.[1]

Yani; bir sineğin küçücük vücudunun var olabilmesi için; Dünyamızın içerisindeki canlı-cansız tüm varlıklar ve İlahî kanunlar olan tüm fizik yasaları ile beraber makro alemdeki güneş, ay, yıldızlar vb. gök cisimlerinin varlığı ve mikro alemde oksijen, hidrojen, karbon, azot vb. gibi 100 küsür elementle beraber, aynı zamanda sineği oluşturan tüm sebeplerin ve malzemelerin de hep beraber uyum ve düzen içinde entegre (ortak) çalışması gerekir. Bundan dolayı sineğin küçücük cismine kâinatın özü hükmünde küçültülmüş, canlı bir maketi denilebilir.

Sorunuzun ikinci kısmı ise 26. Lem’a’da şöyle geçiyor:

اِنَّ الَّذ۪ينَ تَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللّٰهِ لَنْ يَخْلُقُوا ذُبَابًا وَلَوِ اجْتَمَعُوا لَهُۜ

(Şübhesiz ki Allah'dan başka (kendisine) yalvarmakta olduklarınız bir sinek dahi yaratamazlar.)[2]

"Bu âyet-i azîmenin sırrıyla, bütün esbâb-ı maddiyye toplansa, onların ihtiyârları da olsa, bir sineğin vücudunu ve o vücûdun cihâzâtını mîzân-ı mahsus ile toplayamazlar. Toplasalar da, o vücûdu mikdâr-ı muayyenesinde durduramazlar. Durdursalar da, dâimâ tazelenmekte olan ve o vücûda gelip çalışan zerrâtı muntazaman çalıştıramazlar. Öyle ise, bilbedâhe esbâb, bu eşyâya sâhib çıkamazlar. Demek sâhib-i hakîkîleri başkadır."[3]

Yani, kâinattaki bütün sebepler ve kanunlar toplansa ve onların tercih hakları da olsa bir sineğin vücudunu meydana getiren organlarını, duygularını ve sineğin organlarına ait hususi ölçülerini bir araya getiremezler. Çünkü bunun için sineğin vücuduna ait sonsuz sayıda malzeme ve yine aynı şekilde manevi kalıplar ve bir cm uzunluğundaki küçücük cismini oluşturabilmek için alanında uzman binlerce mühendis, mimar ve doktorların binlerce ameliyat malzemeleriyle çalışıp birleştirmesi lazım ki bir sineğin vücudu meydana gelebilsin.

Diyelim ki bu yapılabildi; fakat sineğin vücudundaki atomların ve hücrelerin bir sabitliği yok. Atomlar ve hücreler daima yenilenmekte olup eskileri ölüp yerlerine yenileri gelerek sürekli bir değişim ve tazelenme içindeler. O zaman yedi gün 24 saat her saniye hatta her salise alanında uzman mühendis, doktor ve mimarların orada çalışmaları lazım. Üstelik saydığımız bütün şartlar 1 cm’lik tek bir sineğin vücudu için olması gereken şartlardan bazıları, peki trilyonlarca sineği düşünelim o zaman nihayetsiz sayıda mühendis, doktor, mimar, ekipman, malzeme, alet-edevat… Sadece bu iş için olması gerekmez mi?

Buradan apaçık anlaşılıyor ki sebepler, kanunlar hatta kainattaki tüm varlıklar toplansalar Kur’ân’ı Kerim’in ifadesiyle bir sinek dahi yaratamazlar!