İnsan kaderin mahkûmu mudur?

Rabbimiz insana bir seçme iradesi vermiştir. Her insanın kendi vicdanı buna en doğru şahittir. Bu iradenin dizginini de yine insanın eline vermiştir. Allah insanın ne yaptığını ve ne yapacağını, başına neler geldiğini ve neler geleceğini ezelî ilmi ile bilir. Çünkü Allah’ın ilmi sonsuzdur, her şeyi kuşatır.  Hiçbir şey Allahın ilminden gizli kalamaz. İlminin sınırları dışına hiçbir şey çıkamaz. Her şeyi ezelî ilmi ile bildiği için de olmuş ve olacak her şeyi bir kader levhasında yazmıştır.

Biz insanlar hareketlerimizi kaderimizde yazdığı için zorla yapıyor değiliz. Aksine, Allah sonsuz ilmi ile bizim o şeyi yapacağımızı bildiği için yazmıştır. Mesela, bugün bizler güneşin doğuş ve batış vakitlerini takvimlerden öğreniyoruz. Acaba takvimde o vakit yazıldığı için mi güneş o vakitte doğuyor? Yoksa güneşin hangi vakitte doğacağı astronomi ilmi ile önceden hesaplanabildiği için mi takvimlere o vakit yazılmıştır?

İşte bizim kaderimiz de böyledir. Kaderin varlığından şikâyetçi olmaya hakkımız yoktur. Çünkü Allah’ın bizim yaptığımız ve yapacağımız her şeyi yazması bizim irademizi elimizden almıyor. Sadece O’nun ilminin geleceği de kuşattığını gösteriyor. (Bkz. Sözler, 26. Söz Kader Risalesi)