Yıldız kaymasının manevi sebepleri nelerdir?
Kur’an’da yıldız kayması ve şihab (ateş parçası) olarak anılan hadiselerin, özellikle cinlerin ve şeytanların sema haberlerini dinlemeye çalışmalarını engellemek için yaratıldığı bildiriliyor. Bu ayetlerden bazıları şunlardır:
Şübhesiz ki biz, en yakın göğü (dünya semâsını) bir ziynetle, yıldızlarla süsledik. Ve (onu) her âsî şeytandan muhâfaza ederek (koruduk). (O şeytanlar, artık) mele-i a'lâyı (semâdaki melekleri) dinleyemezler ve her taraftan kovularak (alevli yıldızlarla) taşlanırlar ve onlar için devamlı bir azab vardır. Ancak bir söz kapan olursa, onu da delici, alevli bir yıldız ta'kib eder. 1
“Doğrusu biz (cinler), (melâikeleri dinlemek için) göğe dokunduk (orayı yokladık) da onu (artık), kuvvetli bekçiler ve alevli yıldızlarla doldurulmuş bulduk.”2
“Hâlbuki şübhesiz biz, (peygamberin gönderilmesinden önce) ondan oturulacak yerlerde (semâvât ehlini) dinlemek için otururduk. Fakat şimdi kim dinlemeye kalksa, (karşısında) kendisini (helâk etmek üzere) gözetleyen bir alev buluyor!”3
Bu ayetlerden açıkça anlıyoruz ki, yıldız kayması dediğimiz o şihablar, aslında şeytanî ruhların meleklerden haber çalmasını engellemek için Cenab-ı Hakk tarafından vazifelendirilmiş ilahî nöbetçilerdir. Yani manevi bir temizlik ve koruma vazifesi görmektedirler.
Risâle-i Nur'da geçen ilgili bölüm ise şöyledir:
’‘‘Cin ve şeyâtînin (şeytanların) câsûsları, semâvât haberlerine kulak hırsızlığı yapıp, gaybî haberleri getirerek, kâhinler ve maddiyyûnlar (Allah’ı inkar ederek maddeyi asıl tesir sahibi zannedenler) ve bazı ispirtizmacılar (ruh çağıranlar) gibi, gāibden haber verenlere haber vermelerini, nüzûl-ü vahyin (vahyin inmesinin) bidâyetinde (başlangıcında), vahye bir şübhe getirmemek için onların o dâimî câsûsluğu o zaman daha ziyâde (daha fazla) şihâblarla (yıldız/alev) recim (taşlama) ve men‘ edildiğine dâir olan mezkûr (zikredilen) âyetler münasebetiyle…’4
Cinler ve şeytanlar göğe yükselip gizli haberleri dinler, sonra bu haberleri kâhinlere, Allah’ı inkâr eden maddecilere ve ruh çağıranlara verirler. Vahiy inmeye başladığında bu gaybî haber hırsızlığı, vahyin doğruluğuna gölge düşürmesin diye Allah onları daha kuvvetli bir şekilde engelledi; kayan yıldızlar gibi şihâblarla taşlandılar. Böylece semadan gelen gerçek vahiy ile cin-şeytan kaynağından gelen uydurma söylentiler birbirinden ayrılmış oldu. Bu ayetler 5, o vakit sorulan önemli üç soruya kısaca cevap verir ve vahyin kesinliğini gösterir.
Ne olunca yıldız kayar?
Astronomi bilimi açısından; Gökyüzünde “yıldız kayması” olarak gördüğümüz şey, gerçekte bir yıldızın hareketi değil, Dünya’nın atmosferine giren küçük taş ve toz parçacıklarının (meteorların) yanarak ışık saçmasıdır. Bu taş ve toz parçacıkları, kuş tüyü kadar hafif bile olabilir. Atmosfere saniyede yaklaşık 11–72 km hızla girerler. Sürtünme sonucu çok ısınarak kısa bir süre parlayıp kaybolurlar. Biz de bunu yıldız kaydı gibi görürüz, ama aslında yıldızlar yerinde durur; kayan şey, meteor parçacığıdır.
İslami açıdan ise; Kur’ân ve hadislerde de yıldızların bazı özel görevleri olduğu geçer:
"Andolsun, biz en yakın göğü kandillerle (yıldızlarla) donattık ve onları şeytanlara atılan taşlar kıldık..."
Burada, yıldızların hem göğü süsleme, hem şeytanları kovma gibi sembolik ve manevi vazifeleri olduğu ifade edilir. Risale-i Nur’da da yıldızların böyle sanat, ziynet, ışık, delil ve rahmet gibi hikmetlerle yaratıldığı, aynı zamanda şeytanları taşlamak gibi vazifeleri olduğu belirtilir. Bu yüzden manevî açıdan “yıldız kayması” gibi görülen şey, bazı müfessirlere göre cinlerin veya şeytanların göğe yükselip gayb haberlerini çalmaya çalışması sırasında onlara atılan “şihab” yani ateş parçalarıdır. Bunun dünyada gözle görülen karşılığı da meteor yağmurlarıdır.
Efendimiz (asm) doğmadan önce böyle hadiseler oldu mu?
Evet, Peygamber Efendimiz Aleyhüssalâtü Vesselâm doğmadan önce ve özellikle risalet (peygamberlik vazifesi) gelmeden hemen önce, çok sayıda şihab atılması hadisesi meydana geldi. Bu da kainatta büyük bir peygamberin geleceğine dair bir manevi hazırlık ve olağanüstü bir hâdiseydi. Bunu destekleyen hadislerden biri:
Abdullah b. Mes"ûd şöyle anlatıyor:
“Bir gece biz Resûlullah (sav) ile birlikteydik. Bir ara onu kaybettik ve kendisini vadilerde, dağ yollarında aradık. "Acaba kaçırıldı mı, yoksa gizlice öldürüldü mü?" diye endişe ettik. Ve bu hâlde, olabilecek en kötü geceyi geçirdik. Sabahlayınca bir de baktık ki, Resûlullah (sav) Hira tarafından çıkageldi.
—Yâ Resûlallah! Seni kaybettik, çok aradık ama bulamadık. Bu yüzden çok kötü bir gece geçirdik, dedik. Bunun üzerine Resûlullah (sav):
—Bana cinlerin elçisi geldi. Onunla gittim ve cinlere Kur"an okudum , buyurdu. Sonra bizi götürerek cinlerin izlerini, ateşlerinin küllerini gösterdi...”7
Hadis kaynaklarında yer alan bir başka rivayete göre ise, Hz. Peygamber farkında değilken cinler kendisinden Kur"an dinlemişlerdir. Bu ilginç olayı Abdullah b. Abbâs şöyle anlatmaktadır:
“Resûlullah (sav), bir grup arkadaşıyla Ukâz Panayırı"na gitmek üzere yola çıkmıştı. O günlerde şeytanlarla gökyüzü haberleri arasına engel konulmuş ve (gökten haber çalmak isteyen şeytanların) üzerlerine yakıcı alevler gönderilmeye başlanmıştı. Şeytanlar, kendi toplumlarının yanına döndüklerinde, "Bu hâliniz ne?" diye sorulunca, "Gökyüzünden haber alamaz olduk ve üzerimize yakıcı alevler atıldı." dediler. Bunun üzerine onlardan biri, "Sizin haber almanıza engel olan mutlaka olağanüstü yeni bir olay olmalıdır. Yeryüzünün doğusunu ve batısını dolaşın da, gökyüzünden haber almanızı engelleyen bu yeni olayın ne olduğuna bir bakın!" dedi. Bunun üzerine cinler, yeryüzünün her tarafını dolaşarak kendileriyle gök haberleri arasına giren olayın ne olduğunu araştırdılar.” İbn Abbâs demiştir ki: “İşte bunlardan Tihâme tarafına yönelmiş olan grup, o sırada Ukâz Panayırı"na gitmek üzere Nahle"de konaklayan Resûlullah"ın bulunduğu yere vardılar. Resûlullah, ashâbına sabah namazı kıldırıyordu. Cinler Kur"an"ı işitince, ona dikkatle kulak verdiler. Birbirlerine, "Gökyüzünden haber almanıza engel olan şey işte budur." dediler. İşte o zaman kavimlerine döndüler ve onlara, “Gerçekten biz, doğru yola ileten güzel bir Kur"an dinledik ve ona iman ettik. Artık Rabbimize kimseyi asla ortak koşmayacağız.”8 dediler. Yüce Allah da Cin sûresinin ilgili âyetlerini Peygamberine vahyetti.” 9 10
Yıldız kaymasını görmenin dini açıdan fayda veya zararı var mıdır?
Kur’an-ı Kerîm, Hadis-i Şerifler ve Risâle-i Nur tefsirinde yıldız kaymasını görmenin kendisine özel bir sevap, günah veya kehanet değeri olduğuna dair hiçbir delil yoktur. Bu olaylar vesilesiyle -imanımız ve dini yaşantımız için- son derece dikkat etmemiz gereken şey ise şunlardır ki; şirke düşmemek, fal ve kehanet gibi hurafelerden uzak durmaktır.
Sonuç olarak; Yıldız kayması (şihab): Şeytanların gayb (gözlerden gizli kalan her şey) haberlerini çalmasına engel olan manevi bir müdafaa (savunma) sistemidir. Peygamber Efendimiz Aleyhissalatü Vesselam doğmadan ve vahiy başlamadan önce bu olaylar daha çok yaşanmıştır; bu da O’nun gelişiyle kâinatın “manevi muhafazaya alınmasının” işaretidir. Yıldız kaymasını görmek dinen özel bir sevap veya uğur anlamı taşımaz; zarar da yoktur. Önemli olan bu olayların Allah’ın kudret ve hikmetine birer delil olduğunu düşünüp ibret almak ve hayretle bakmaktır.
Saffat, 37/6-7-8-9-10.ayetler
Cin, 72/8
Cin, 72/9
Bediüzaman Said Nursi, Lem'a'lar, Hayrat Neşriyat, Isparta, s.320
Saffat, 37/8-9-10.ayetler
Mülk, 67/5
Müslim, Salât, 150
Cin, 72/1-2.ayetler
Buhari, Tefsir, Cin 1
Diyanet İşleri Başkanlığı, Hadislerle İslam, Cilt 1, sayfa 259