7. Şua Ayetül Kübra Risalesi'nde geçen bu cümleyi izah eder misiniz?
“…ve arzı döndürmesiyle o haşmetli manevranın başka bir sûrette hakîkî ve hayâlî tarzlarını, her gece ve her sene sinema levhaları gibi seyirci mahlûkātına gösteren…”[1]
Ve arzı döndürmesiyle: Rabbimiz dünyayı iki şekilde döndürür. Biri kendi etrafında diğeri güneşin etrafında. Dünyanın kendi etrafında dönmesiyle gece ve gündüz oluşur. Güneşin etrafında dönmesiyle mevsimler oluşur.
O haşmetli manevranın: Dünya'nın kendi etrafında dönüş hızı 1670 kilometredir. Güneşin etrafındaki dönüş hızı ise yaklaşık olarak 107 bin km. olarak hesaplanmıştır. Dünya bunca ağırlığına ve büyüklüğüne rağmen uzay boşluğunda direksiz ve yakıtsız Allah’ın güç ve iradesiyle haşmetle dönmektedir.
Başka bir sûrette: Dünya anbean döndüğü için semanın (gökyüzünün), yıldızların manzaraları da mütemadiyen (devamlı) başka başka suretlere girmektedir.
Hakîkî ve hayâlî tarzlarını: Semavattaki yıldızların sayısı dünyadaki kumsallatda bulunan kum tanelerinin sayısından iki buçuk kat daha fazladır. İnsan her ne kadar ilmen dünyanın dönüşü, ay, güneş ve yıldızlar ve semavat hakkında bir kısım malumata sahip olsa da böylesi büyük bir âlemi ne gözlerine ne de aklına sığıştıramaz. İşte ilmen bilinen, neticeleri gözlenebilen kısımlar için hakiki, aklımızı aşan, hafsalamızın almadığı, vüsatimizin yetmediği hareketleri içinse hayali tabirini kullanmaktadır. Hayal için Bediüzzaman Hazretleri; “ruhun sanatkâr bir şairi, kalbin hizmetkârı” tabirlerini kullanır. İşte bu kütlelerin ve sema denizinin gözümüzle gördüğümüz bir ciheti olduğu gibi ancak hayalimizle tamamlayabileceğimiz başka başka cihetleri/yönleri de vardır. Onları da ancak insanın çok hızlı bir hizmetkârı olan hayal tamamlayacaktır. Zaten hayalin imandan hissesi budur. İnsanın aklının almadığı tefekkürî meselelerde akla yakınlaştırmak ve yardımcı olmak gayesiyle insana hizmet etmektir.
Her gece ve her sene: Dünyanın kendi etrafında dönmesi ile gece ve gündüz oluşur. Her gece demesi yani dünyanın her dönüşünde. Dünyanın yıllık hareketiyle de mevsimler oluşur. Her sene demesi ise dünyanın bir yıllık dönüşü demektir.
Sinema levhaları gibi: Rabbimiz bütün kâinatı bizim için bir sinema perdesi gibi yaratmıştır. Özellikle sema sineması, en şaşalı sinemadır. Sinemada her bir saniye 24 kareden oluşur. Semanın görüntüsü de anbean değişir. Dünya sürekli döndüğü için sema yüzü hareketli bir sahne gibidir. Her mevsim, her gece, her saat başka başka güzelliklere sahne olur.
Seyirci mahlûkâtına gösteren: Rabbimiz, varlığına, birliğine, kemaline, cemaline binbir ismine delil olan bu manzaralara akılları, hayalleri ve gözleri davet eder. Başta melekler olmak üzere insanlar ve cinler gibi şuur sahibi varlıkları bu muhteşem sanat eserlerini temaşa ve tefekkür etmeye davet etmektedir.