Namazın bizim manevi latifelerimizin gıdası olduğunu ve namazı terkedenlerin zamanla dini başka emirlere de uzaklaştığı ve uymalarının zorlaştığını okuyoruz. Diğer taraftan nefse en zor gelen şeyin açlık olduğu ve orucun nefis terbiyesinde önemli olduğunu da biliyoruz. Peki nasıl oluyor da tüm yıl boyunca namazı terkeden veya sadece cuma namazını kılanlar Ramazan orucunu tam olarak ve şevkle tutabiliyorlar? Namazın terkiyle ölen latifeleri ve büyüttükleri nefisleri nasıl oluyor da oruç tutmalarına mani olmuyor?  Oruç tutarken yendikleri nefislerini, daha kolay olan namaz için niye yenemiyorlar?

Burada yıl içinde namaz kılmayıp da oruç tutanlardan tüm Ramazan boyu tutabilenleri ölçü almamız lazım.  Çünkü yıl içinde namaz kılmayanların büyük çoğunluğu tüm Ramazan'da tutamayarak nefislerine karşı mağlubiyetlerini göstermiş oluyorlar.

Yıl içinde namaz kılmadığı halde, tüm Ramazan'da oruç tutmayı başaranlardan mühim bir kısmı ise, dini alt yapısı güçlü kimseler oldukları için oruçla namazı ayırmayıp Ramazan boyu ikisine birden başlıyorlar. Bu gibiler "hiç olmazsa Ramazan boyu Müslümanlığımızı hatırlayalım" diyen kimselerden oluşuyor. Bu kimselere dikkat ettiğimizde haftada Cuma namazlarını aksatmadıklarını, cenazelere iştirak ettiklerini sene içinde de namaz kıldıkları anlar bulunduğunu görürüz.

Yıl içinde namaz hiç kılmayanlardan tüm Ramazan'da yalnız oruç tutup da hiç namaz kılmayanlar çok çok nadirdir. En azından teravihe giderler. Asla  namaz kılmadığı halde tüm Ramazan'ı oruçla geçirenler istisnadır.

Bunların da kısa kış günlerinde tutmaları tam delil olmaz.  Eğer uzun yaz günlerinde de bunu başarabiliyorsa, bunu, nefsine tam hakim olmasından ziyade Ramazan orucunun topluca yapılan sosyal bir ibadet olmasından ve bu dayanışmadan alınan kuvvetle izah etmek mümkündür.

Bunun ötesinde, sağlığa faydası için oruç tutmak, yemeğe fazla düşkün olmamak, bünyesi kuvvetli olmak, nefsine karşı  veya başkalarına karşı başarma yarışına girmek gibi bazı özel sebebler de bazı kimseler için tüm Ramazan'ı tutma başarısının sebebleri olabilir.

Son olarak bahsettiğimiz kişilerin her sene Ramazanları ay boyunca oruçla geçrmeleri ise tamamen bir istisna olarak karşımıza çıkar. Bildiğimiz gibi istisnalar kaideyi bozmaz.

Son olarak Ramazan yalnız bir ay boyunca yapılan bir ibadet iken, namaz tüm ömür boyu her gün hem de beş defa kılınması gerektiğinden bu cihetle aksatmadan namaza devam etmek bir aylık oruçtan nefse daha zor geldiği söylenebilir.