Günümüzde kemik tozundan yapılan tabak ve bardaklar çok arttı (Bone China, New Bone China gibi). Bunlara altarnatif olarak new bone adında bir şey çıkmış. Kemik tozu kullanılmadığı yazmakta. Bu söylemlere ne kadar güvenebiliriz? Bu tür tabakları kullanmanın hükmü nedir? Caiz midir? 

Peygamber Efendimiz (s.a.v) bir hadis-i şerifte şöyle buyurmuştur: “Helâl de bellidir, haram da bellidir. İkisinin arasında birtakım şüpheli hususlar vardır ki insanların çoğu bunları bilmezler. Kim şüpheli şeylerden sakınırsa, dinini ve haysiyetini korumuş olur. Kim de şüpheli şeylere düşerse, harama düşmüş olur…”[1] Dolayısıyla bir mü’min menşei ve kaynağını bilmediği ürünler karşı özellikle gıda noktasındaki tüketimlerinde temkinli olmalıdır. Zira günümüzde ticarî kazanç her şeyin önüne geçmiş durumdadır. Bu sebeple hususen gıda tüketimlerimizde güvenilir bir kefalet kurumunun (GİMDES) onayının varlığına dikkat edilmeli, ürünlerde helal sertifikası mutlaka aranmalıdır.

Bunun yanı sıra yapısında kemik veya herhangi bir hayvanî katkı bulunan ürünlere de dikkatle yaklaşılmalı, markanın kendi söylem ve ifadelerinden ziyade güvenilir bir kefalet kurumunun onayı ve garantörlüğü aranmalıdır. Üreticinin kendi ürünü hakkındaki ifadesi yeterli bir delil olamaz. Bahsi geçen tabak ve bardakların gıda ile teması da düşünüldüğünde daha fazla temkinli davranmak gerekmektedir. Zira içeriğinde kemik tozunun olup olmaması bir şüphe iken, ürünün yurtdışı menşeili olması sebebiyle kullanılabilecek kemik tozunun dinimizce haram sayılan hayvanlara ait kemiklerin de olabilme ihtimalini beraberinde getirmektedir. Hususen bu ürünler Çin gibi kedi, köpek, hınzır vb. dinimizde haram olan hayvanları tüketen ülkelerden ithal edilmiş ise kullanmamak gerekmektedir. Ayrıca ürün Avrupa menşeili olsa bile ham maddenin yine Çin’den ithal edilme ihtimalinin olduğu da yapılan araştırmalarda görülmektedir.

Bununla birlikte ürün yapımında ateşlemenin olması yani ateşte yakma işlemlerinin kullanılması ham maddedeki necaset durumunu temizleyebilir. Zira fıkhen bu mümkündür. Hem tabağa boya yahut cila gibi işlemler uygulanması sonucu gıdanın hammade ile temasının kesiliyor olması da bu tür tabakların kullanılabilir olabileceğini akla getiriyor olabilir. Lakin burada karşımıza iki problem çıkmaktadır;

Birinci problem; tabakta görülen veya görülmeyen ufak bir çizik veya çatlakta gıdaya temas mümkündür

İkinci problem ise; ateşte yakmak ile tabağın hammaddesinde bulunan necaset temizlenip haramlık giderilebilir. Lakin ürün helal hale gelse dahi ticaretinde haramlık vardır. Zira hammaddesi kedi, köpek, hınzır vs kemikleri olduğu için dolaylı olarak bu hayvanların ticaretine destek olunmaktadır. Bu tür tabakların kullanımında haram hayvanların kemiklerini kullanan üreticilerin haram ticaretine destek olmak da elbette dinen uygun değildir.

Sonuç olarak; bu tür ürünler şüpheli sınıfındadır. Güvenilir bir sertifikalandırma kurumunun onayı aranmalıdır. [2] Porselen malzemelerde Heart Porselen/Sert Porselen malzemelerini kullanmak gerekir. Zira onların içinde kemik tozu bulunmamaktadır. 

Helal gıda hakkında detaylı bilgi için lütfen bakınız:

https://risale.online/soru-cevap/helal-gida-1

[1] Buhârî, Îmân, 39

[2] https://www.gimdes.com/