''Tartıları ağır gelenler, işte onlar kurtuluşa ermiş olanlardır. '' , ''Tartıları hafif gelenler, işte onlar, kendilerine yazık edenlerdir, cehennemde temellidirler.”  (Mü'minun, 102, 103)

Ayette tartıları hafif gelenler derken kafirlerin amelleri varmı ki hafif gelsin? Küfre girmekle her amelleri sıfırlanmıyor mu veya tartıları ağır gelseydi nasıl olacaktı? Eğer bu ayet müminlere ise, müminler amelleri kötü olsa bile cehenneme girip çıkmayacak mı? Burada ebedi cehennem diyor?

Ahiretteki tartının veya mizanın mahiyetini bilemiyoruz.

Allah, kimseye kıl kadar haksızlık yapmaz. Adaleti tamdır. Bundan dolayı bütün insanların yaptıkları mizana girecek, adalet terazisinden geçecektir. Kafirlerin yaptıkları da bu şekilde hesaptan geçecektir. Fakat imanı olmadığı için cehenneme gidecektir. Cehennem ise 7 tabaka olduğu için onlarında bu tabakalara ayrılması için bir mizana ve tartıya girmesi gereklidir. Hem kötü olan fiiller de ameldir. Ama kötü ameldir. 

Bu tarz ayetler mü'minlerin, havf ve reca dengesi için yani korku ile ümit arasında olması içindir.

"İnkâr edenlere gelince, onların amelleri çöllerdeki serab gibidir; susayan bir kimse onu su zanneder. Nihâyet (yardıma pek muhtaç olduğu, o hesab gününde) ona (o ameline)vardığı zaman, onu (kendisine fayda verecek) bir şey olarak bulamaz ama (amelinin) yanında Allah’ı bulur; (O da) onun hesâbını tamamıyla hemen görüverir. Çünki Allah, hesâbı çok çabuk görendir." (Nur Suresi, 39)

"(Habîbim, yâ Muhammed!) De ki: “Size amelce en çok zarara uğrayanları bildirelim mi?”

Onlar dünya hayâtındaki çalışmaları boşa giden, fakat gerçekten kendilerini güzel bir iş yapıyor sananlardır.

İşte onlar Rablerinin âyetlerini ve O’na kavuşmayı inkâr edenlerdir. Bu yüzden amelleri boşa gitmiştir. Artık kıyâmet günü onlar(ın amelleri) için hiçbir tartı tutmayacağız (o amellerine kıymet vermeyeceğiz)!" (Kehf Suresi, 103-104-105)

Fahreddin Razi hazretleri yukarda geçen ayet için kafirlerin amellerine kıymet verilmeyeceğini hor hakir olacaklarını beyan etmiştir.

"Peygamberimiz (s.a.v): "Kıyamet günü şişman, fazla yiyip içen bir adam getirilir. Tartılır, onun tartısı bir dane kadar bile ağırlık taşımaz." dedi ve " Kıyamet günü Biz onlara değer vermeyeceğiz" Ayetini okudu."(İbn-i Kesir)