Evet mesul olur.

Çünkü insanın kaderinde yazılmış olan şeyler Allah'ın ezeli ilmiyle her şeyi önceden bilmesi ve yazmasıdır.

İlim ve bilginin ise hiçbir zaman zorlamak gibi bir özelliği yoktur. Önemli olan bize bir seçme iradesinin verilmiş olması ve dışarıdan herhangi bir zorlama olmaksızın kendi tercihlerimizi kendimizin yapıyor olmasıdır.

Evet Herkes kendi vicdanında, baskı altında olmadan özgürce tercihlerde bulunduğunu çok açık bir şekilde hisseder. İnsanın hareketlerini yönlendiren, kendi özgür iradesidir. Madem insan tercih etmede özgürdür ve Kader, başımıza gelecek hadiseleri Allah’ın önceden bilmesi ve yazmasıdır. Öylede bu durum bizim iradesiz ve baskı altında olduğumuzu hiçbir şekilde göstermez.

Bunu şöyle bir misalle aklımıza yakınlaştıralım. Mesela; Takvim yapraklarında güneşin ne zaman doğacağı ve ne zaman batacağı hatta ne zaman tutulacağı dahi henüz bu olay gerçekleşmeden önce bellidir ve yazılıdır. Aynen yazılı olduğu şekilde de dakikası dakikasına gerçekleşir. Peki bizim bunu önceden bilmemiz ve yazmamız tabiri caizse güneşin kaderini bilmemiz güneşin üzerinde herhangi bir fiziki tesir ve müdahale oluşturur mu?

Elbette oluşturmaz.

Biz sadece matematik ilmini kullanarak belirli matematiksel hesaplamalar ile onun kaderini önceden görür ve yazarız. Yoksa güneş bizim bilmemizden ve yazmamızdan kaynaklı ileride o vakitlerde doğup batması ve tutulması söz konusu olamaz. Biz o vakitte doğacağını bildiğimiz için yazdık. Bizim bilmemiz ise güneşi o vakitte doğmaya zorlayacak değildir.

Aynen böylede, yüce Rabbimiz ezeli ilmiyle bizlerin kendi irademizle ileride yapacağımız tercihleri, işleri görür ve yazar. Fakat Allah bildiği ve yazdığı için biz o işleri yapmıyoruz tam aksine biz o işleri yapacağımız için Rabbimiz biliyor ve yazıyor .¹

Daha detaylı malumat için Linkte bulunan yazıdan istifade edebilirsiniz.

https://risale.online/soru-cevap/kader-16

1. Bediüzzaman Said Nursi, Tılsımlar, Hayrat Neşriyat, Isparta 2015, s.84-85