Soru

İhlas ve Tevekkülün Tanımı / Pratik Hayatta İhlas ve Tevekkülün Yeri

İhlas ve tevekkül kavramlarını izah eder misiniz? Bir iş yaparken ihlası ve tevekkülü nasıl yapacağız? 

Tarih: 9.12.2024 22:59:47

Cevap

İhlâs sözlükte; “arınmak, saflaşmak, kurtulmak” manasındaki hulûs/halâs kökünden türetilmiş olup “bir şeyi, içine karışmış ve değerini düşürmüş olan başka şeylerden temizleyip arındırmak, saflaştırmak” anlamına gelmektedir. Ihlâs terim olarak “ibadet ve iyilikleri riyadan ve çıkar kaygılarından arındırıp sadece Allah için yapmak” demektir. İslâmî literatürde ihlâs daha geniş olarak şirk ve riyadan, bâtıl inançlardan, kötü duygulardan, çıkar hesaplarından ve genel manada gösteriş arzusundan kalbi temizlemeyi, her türlü hayırlı faaliyete iyi niyetle yönelmeyi ve her durumda yalnızca Allah’ın rızasını gözetmeyi ifade eder.[1]

Tevekkül sözlükte; “Allah’a güvenmek” anlamındaki vekl kökünden türemiştir. “Birinin işini üstüne alma, birine güvence verme; birine işini havale etme, ona güvenme” manasına gelir. Birine güvenip dayanan kimseye mütevekkil, güvenilene vekîl denir. Tevekkül dinî ve tasavvufî bir terim olarak “bir kimsenin kendini Allah’a teslim etmesi, rızkında ve işlerinde Allah’ı kefil bilip sadece O’na güvenmesi” şeklinde tanımlanmaktadır.[2]

İhlas; imanla beraberdir ve amelin evvelinde olur. Bir işe başlamadan önce yapılan niyetin ruhudur. Tevekkül ise amelin neticesinde ve nihayetinde olur. Elimizden geleni yaptıktan sonra imanımızın gereği olan Rabbimize boyun eğip vereceği neticeye rıza göstermektir. Bediüzzaman Hazretleri ihlâs risalesinde; “Amelinizde rızâ-yı İlâhî olmalı. Eğer o râzı olsa, bütün dünya küsse, ehemmiyeti yok. Eğer o kabûl etse, bütün halk reddetse, te’sîri yok…. Onun için, bu hizmette doğrudan doğruya; yalnız, Cenâb-ı Hakk’ın rızâsını esâs maksad yapmak gerektir.”  buyurmaktadır.

Tevekkül ile ilgili de sözler eserinde Bediüzzaman Hazretleri özetle; önce iman sonra tevhid sonra teslim sonra tevekkül lazımdır buyurur. Ve ne zaman tevekkül etmek gerektiğini güzel bir şekilde ders verir. Bu tevekkülün neticesi olarak da hem dünyada hemde ahirette saadete ulaşılabileceğini vurgulamaktadır.

Tevekkül ve ihlasla alakalı daha detaylı malumat için lütfen bakınız;

https://risale.online/makale/tevekkul-ve-tembellik

https://risale.online/search?q=ihlas


[1] Râgıb el-İsfahânî, Müfredât, “ḫlṣ” md.; Lisânü’l-ʿArab, “ḫlṣ” md.; Gazzâlî, IV, 379-380

[2] el-Müfredât, “vkl” md.; Lisânü’l-ʿArab, “vkl” md.; Tâcü’l-ʿarûs, “vkl” md.; Gazzâlî, IV, 259


Yorum Yap

Yorumlar