23. Söz 4. Noktada geçen "Belki vazifesi istidadına göre taammüldür, amel etmektir ubudiyeti fiiliyyedir" cümlesini nasıl anlamalıyız?

İbadet kelimesi sözlükte “boyun eğme, alçak gönüllülük, itaat, kulluk, tapma, tapınma” gibi anlamlara gelmektedir. Bu yönüyle Rabimizin varlıklara verdiği vazifeyi yerine getirmesi ibadet olur. Mesela insan için Yüce Rabbimizin Kur'ân ve sünnette buyurduğu ve tavsiye ettiği şeyleri yapması ve yasakladıklarından da sakınması ibadettir.

Aynen bunun gibi Rabbimiz her bir varlığa farklı bir özelik vermiştir. Arıya bal yapma, tavuğa yumurta yapma, koyun, keçi, inek gibi hayvanlara süt yapma, deveye, ata yük taşıyabilme, Güneşe ışık verme ısındırma, Aya takvimcilik yapma ve gece lambası işini görme gibi özellikler vermiştir. İşte varlıkların Allah’ın onlara verdiği bu kabiliyete göre iş görmeleri onların fiili ibadetleri olur.