Yeni doğan bebeklere tahnik uygulaması sünneti seniyeden midir? Eğer sünnet ise tam olarak ne zaman ve ne şekilde yapılmalıdır? Hangi hususlara dikkat edilmelidir?
Tahnîk; hurma ezmesi yâhut bal gibi tatlı besinlerin hayır ve berekete vesile olması kastı ile, yeni doğmuş çocukların damaklarına sürülmesi mânâsını taşımaktadır.
Rasûl-i Ekrem (sav) tarafından “tahnîk” uygulamasının tasvîb edilip bizzat gerçekleştirildiği, başta Buhârî ve Müslim olmak üzere pek çok hadîs kaynağında sahîh bir şekilde bizlere aktarılagelmiştir.[1] Bu suretle sünnet-i seniyyede, âdet sünneti başlığı içerisinde dâhildir. Uygulamanın kendisi ise müstehâb kabul edilmiştir.[2]
Hz. Peygamber’in (sav) tahnîk yaptığı kimseler arasında; Hz. Hasan ile Hüseyin, Abdullah b. Ebû Talha, İbrâhim b. Ebû Mûsâ el-Eş‘arî, Münzir b. Ebû Üseyd es-Sâidî, Abdullah b. Abbas, Abdullah b. Zübeyr b. Avvâm, Sinân b. Seleme el-Hüzelî, Abdullah b. Hâris b. Amr el-Kureşî, Abdullah b. Hâris b. Nevfel, Abdurrahman b. Zeyd b. Hattâb el-Adevî, Muhammed b. Nübayt, Yahyâ b. Hallâd ez-Zürakī ve Nu‘mân b. Beşîr yer almaktadır.[3]
Tahnîk uygulaması; çocuğun doğumunun hemen ardından yapılır. Sünnet-i seniyyedeki hâli ile hayır ve bereket duâsı eşliğinde, hususen ağızda ezilmiş hurmayı bebeğin damağına sürmek sûretiyle gerçekleştirmek gerektir.[4]
Tahnîki tatbîk ederken dikkat edilmesi gereken en önemli husus, uygulayacak olan kişinin sâlih/sâliha kimselerden olmasıdır. Ayrıca herhangi bir hastalığı bulunmayan ve temizlik anlamında kendisinden şüphe duyulmayan bir kimse tarafından gerçekleştirilmesine özen gösterilmelidir. İlâveten tahnîkin kendisi ile gerçekleştirileceği hurmanın büyüklüğü doğru ayarlanmalı; henüz yeni doğmuş bir bebeğin nâzik bedenine zarar vermeyecek ve sıhhatine halel getirmeyecek bir şekilde azamî dikkate riâyetle uygulanmalıdır.
[1] Buhârî, “Menâkıbü’l-ensâr”, 45, “ʿAkika”, 1; Müslim, “Tahâret”, 101; Tirmizî, “Menâkıb”, 44; Ebû Dâvûd, “Edeb”, 116.
[2] M. Revvâs Kal‘acî, el-Mevsûʿatü’l-fıkhiyyetü’l-müyessere, Beyrut 1421/2000, I, 445.
[3] Zekeriya Güler, "Tahnîk", TDV İslâm Ansiklopedisi.
[4] Buhârî, “Zekât”, 69, “Libâs”, 22.