Kur’an’ın açık hükümlerinde cilbâb’ın (çarşaf), feracenin rengi tayin edilmiş değildir. Ancak cilbâb’ın asıl vazifesinin, kadının ziynetini saklamak olduğu apaçıktır. Bunun da koyu renklerle hususen siyah ile daha iyi yapılacağı belirlenmiştir. Bu sebeple hanım Sahabîler cilbâbda ilk siyah rengi kullanmışlardır. Rivayet olunduğu üzere Ümmü Seleme (r.a.) demiştir ki:

"Cilbâblarından üzerlerini sıkı örtsünler” âyeti nazil olduğu zaman Ensar kadınları üzerlerine siyah elbiseler giyerek öyle bir ağırbaşlılık ile çıkmışlardı ki, başları üstünde kuşlar varmış gibiydi."¹ 

Hz. Aişe (r.a.)'den rivayet edilmiştir ki;

"Ensar kadınlarına Allah rahmet etsin. Bu "Ey Peygamber, hanımlarına, kızlarına bütün müminlerin kadınlarına da söyle"[2] âyeti indiği zaman mırtlarını (yün elbiselerini) yardılar, onunla başlarını sardılar da Resulullah (a.s.m.)'ın arkasında öyle namaz kıldılar ki, sanki başlarında kargalar varmış gibi..." demiştir.² 

Bu tesettür onların tanınmalarına, dağınık cariyelerden, adi kadınlardan vakar ve heybetle seçilerek hürmet edilmelerine ve dolayısıyla incitilmemelerine elverişli olan biçimdir.[3]

Ayrıca şiirlerdeki çarşafla ilgili teşbihler, çarşafın renginin siyah olduğunu göstermektedir. Şiirlerde gecenin karanlığının hep cilbâba benzetilmesi de cilbâb’ın ilk uygulamalarda hep siyah olduğunu gösterir. ³ 

Hanımların ziynetlerini örtmeye en elverişli renk siyahtır. Daha önce de değindiğimiz gibi, cilbâb’ın görevlerinden birinin de ziynetleri örtmek olduğunu, binaenaleyh ziynetten en uzak rengin de siyah olduğu gerçeği hesaba katılırsa, cilbâb için siyah tavsiye edilir.

Ancak illa siyah olacak gibi bir şart yoktur. Bu gibi tesettür kıyafetleri için siyah veya en azından koyu renk istihbab yani bir şeyi güzel saymak ile tavsiye edilir. Lakin misallerde de gördüğümüz üzere cilbâb’ın rengi farz kılındığı ilk vakitten itibaren hem daha az dikkat çektiği, hem ziynetleri tam manasıyla kapattığı, hem de hanımları daha vakar ve heybet sahibi gösterdiği için siyah olarak kullanılmıştır ve tavsiye edilmiştir. Çarşafın tatbik şeklinde asırlardır çok az değişiklik olduğundan, kadının dış elbisesi bin dört yüz yıldır çok az değişim göstermiştir.

1. Sünen-i Ebu Davud, Kitabul-Libâs, B. 29, Hbr. 4101.

2. Elmalılı Hamdi Yazır, Hak Dini Kuran Dili, Azim Yayınları, İstanbul ts., c.6, s.338

3. (bkz. Lisan-ul Arab, md: Cilbâb)