Ölüm, bir yok oluş değil, ebedi hayatın kapısı ve bir âlemden (dünya) başka bir âleme (ahiret) geçiştir. İnsan öldüğünde bedeni toprağa dönerken, ruh ise berzah âlemine gider ve kendisine göre sevinç, lezzet, elem, hüzün hisseder. Bu konu hadis-i şeriflerde şu şekilde izah edilmiştir:
Ebû Hüreyre (r.a.) anlatıyor:
“Müminin ruhu çıktığı zaman, onu iki melek karşılar ve yükseklere çıkarırlar... Gök ehli, ‘Yer tarafından güzel bir ruh geldi. Allah sana ve yaşattığın cesede salât (dua) etsin.’ derler. Peşinden onu Yüce Rabbine götürürler. Sonra, ‘Bunu sınırın ötesine (sidretü’l-müntehâ’ya) kadar götürün.’ diye buyurulur. Kâfirin ruhu çıktığı zaman... gök ehli, ‘Yer tarafından kötü bir ruh geldi.’ derler ve ‘Bunu sınırın sonuna (cehenneme) kadar götürün.’ diye söylenir.”1
Abdurrahman b. Kâ’b el-Ensârî’nin (r.a.) babası Kâ’b bin Mâlik’den (r.a.) rivayet ettiğine göre Resûlullah (s.a.v.) şöyle buyurdu:
“Müminin ruhu, kendisinin dirileceği (kıyamet) günü cesedine geri dönünceye kadar cennet ağaçlarından beslenen kuş gibidir.”2
Ümmü Hâni' bir gün Hz. Peygamber (asm)'e şöyle soruyor:
"Ölünce de birbirimizi görür ve ziyaretleşir miyiz?"
Rasulullah (asm)'in cevabı şudur:
"Ruh, cennet meyvelerinden yiyen bir kuş olur. Kıyamet günü olunca da her ruh kendi cesedine girer."3
Bu cevaptan da anlaşılan, mü'minlerin ruhlarının cennette birbirleriyle görüştükleridir. Ebu Eyyûb el-Ensârî'den rivayet edilen hadis-i şeriflerinde Peygamber Efendimiz (asm) şöyle buyurmuştur:
"Mü'minin ruhu kabz olunca, onu Allah katında rahmet ehli karşılarlar."4
Başka bir rivayette ise şöyle geçmektedir:
Şehitlerin ruhları Arş'a asılı kandillerdeki yeşil kuşların içinde olur ve istediği şekilde cennet bahçelerinde dolaşırlar.5
Bu konuya dair Bediüzzaman Hazretlerinin bir ifadesi şöyledir:
Belki ruhun libası (elbisesi hükmünde) bir derece sabit (değişmez) ve letafetçe (yapısındaki incelik yönünden) ruha münasib bir gılaf-ı latifi (latif, çok ince yapılı bir kılıfı) ve bir beden-i misalîsi (misal âleminden gelme bir bedeni) vardır. Öyle ise, mevt hengâmında (ölüm anında) bütün bütün çıplak olmaz, yuvasından çıkar, beden-i misalîsini giyer.6
Yani ruh, yapısındaki incelik ve latiflik itibarıyla kendisine uygun, sabit ve çok ince yapılı bir kılıfı yahut misal âleminden gelme bir bedeni vardır. Öyleyse, ölüm anında ruh, eski yuvası hükmündeki maddi bedenden ayrılırken bütünüyle çıplak kalmaz, aksine bu latif ve misalî bedeni giyerek yeni âlemine intikal eder.
Müslim, Cennet, 75
İbn Mâce, Zühd, 32; Nesâî, Cenâiz, 117; Muvatta’, Cenâiz, 16
Ahmed bin Hanbel. Müsned. c. VI, s. 425
Abdullah Siracuddin, a.g.e, s. 106.
Müslim, İmare, 33
Bediüzzaman Said Nursi, Sözler, Hayrat Neşriyat, Isparta 2013, s.195
