Cebrail (as) Hz. Peygambere (sav) ilk vahyi getirdiğinde O'nu üç kez sıkmasının hikmeti nedir? İzah eder misiniz? 

İlk vahiy sırasında Cebrâil (as)'ın Peygamber Efendimiz’i (sav) üç kez sıkması, sahih hadis kaynaklarında anlatılmıştır. Ehli Sünnet âlimleri, Cebrâil’in (as) Peygamber Efendimiz’i (sav) sıkmasının hikmetini hem fiziksel hem de ruhsal bir hazırlık ve vahyin ciddiyetini bildiren bir işaret olarak yorumlamıştır. Bu hadise, Resûlullah’ın (sav) aldığı vahyin beşerî değil, ilâhî bir tebliğ olduğunu göstermektedir.

Hz. Âişe (ra)’den rivayet edildiğine göre[1], Peygamber Efendimiz (sav) Hira Mağarası’nda bulunduğu sırada Cebrâil (as) gelerek kendisine "Oku!" dedi. Peygamber Efendimiz (sav) "Ben okuma bilmem." diye cevap verdi. Bunun üzerine Cebrâil (as), kendisini sıkarak bırakıp tekrar "Oku!" dedi. Aynı şekilde üç defa sıktıktan sonra şu ayetleri vahyetti: "Yaratan Rabbinin adıyla oku! O, insanı bir alaktan (embriyodan) yarattı. Oku! Rabbin en büyük kerem sahibidir."[2]

Hz. Cebrâil’in (as) Sıkmasının Hikmetleri

Ehli Sünnet âlimleri, bu sıkmanın çeşitli hikmetlerinden bahsetmişlerdir.

Vahyin Ağırlığını Hissettirmek: Kur'ân, ağır bir söz (kavl-i sakîl) olarak nitelendirilmiştir. Kur’an-ı Kerim’de: "Şüphesiz biz sana ağır bir söz vahyedeceğiz."[3] Buyrulmuştur. Cebrâil (as), Peygamber Efendimiz’e (sav) bu sıkma ile vahyin ciddiyetini ve sorumluluğunu hissettirmiş olabilir.[4]

Peygamber Efendimizin (sav) Kalbini ve Ruhunu Vahye Hazırlamak: Âlimler, fiziksel olarak Cebrâil’in (as) sıkmasının, vahiy almaya bir nevi ruhsal ve bedensel hazırlık olduğunu söylemişler.[5]

İlâhî Kudretin Tecellisi: Allah’ın elçisi olan Cebrâil’in (as), bu şekilde kuvvetini göstermesi, Peygamber Efendimizin (sav) ilâhî bir güçle muhatap olduğunu anlamasını sağlamak içindir.[6]

İlk Vahyin Unutulmamasını Sağlamak: İnsan zihni, bedensel olarak şiddetli etkiler altında kaldığında o anları unutamaz. Bu sıkma, Peygamber Efendimiz’in (sav) ilk vahyi asla unutmaması için bir yöntem olmuş olabilir.[7]

Kur’ân’ın Sadece Akıl Yoluyla Elde Edilemeyeceğini Göstermek: Peygamber Efendimiz (sav) okuma-yazma bilmeyen biriydi. Bu olay, Kur’ân’ın insan yapımı değil, tamamen Allah’ın kelâmı olduğunu vurgulamak içindir.[8]