Risale-i Nur'da hangi peygamber hangi risalede ve eserde geçmektedirler? Peygamber kıssalarının Risale-i Nur'da hangi maksatla anlatılmaktadır? Maddeler halinde yazar mısınız?

Risale-i Nur Külliyatı'nda bazı peygamberlerin ismi zikredilmekte ve kıssalarına çeşitli vesilelerle atıfta bulunulmaktadır. Üstad Bediüzzaman Hazretleri, bu kıssaları genellikle Kur'an-ı Kerim'in beyan üslubuna uygun bir şekilde, ibret ve ders alınması amacıyla tefsir eder. Yani bu kıssaların imanî derslere bakan yönleri ele alınmaktadır.

Kısacası Risale-i Nur’da peygamber kıssaları sadece tarihî şahıslar ve olaylar olarak değil, her çağda tekrarlanan manevî mücadelelerin örnekleri olarak değerlendirilir. Bu kıssalar üzerinden iman, sabır, tevhid, teslimiyet, tebliğ ve ahlak dersleri gibi mesajlar verilir.

Aşağıda bu peygamberler ve kıssaların ana hatlarıyla yer aldığı bölümleri özetlemeye çalışalım:

1. Hazret-i Âdem (as)

İnsanlığın atası olması ve cennetten çıkarılış kıssası, yeryüzünde ilk halife oluşu, nefis terbiyesi, şeytanın düşmanlığı ve tövbenin önemi gibi konuların anlaşılmasında örnek teşkil eder.

Hz. Adem (A.S)’a atıflar; İşarat’ül i’caz, 20. Söz, 25. Söz, 12. Mektub ve 24. Mektub’ta geçmektedir.

2. Hz. Musa (as)

En fazla zikredilen peygamberlerden biridir. “Asâ-yı Musa” risalesi ismini doğrudan ondan alır. Asâsıyla su çıkarması gibi mucizeler, Risale-i Nur’un da manevî susuzluk zamanında “manen su çıkarma” özelliğine işaret için temsili olarak kullanılır. Yani bu zamanda Risale-i Nur eserleri her varlıktan Allah’ın varlığa bir delil çıkaran manevi bir asa gibidir.

Hz. Musa (as)’ın Firavun'a karşı mücadelesi, hak-batıl mücadelesi, Kızıldeniz'in yarılması, on emrin gelişi gibi kıssaları, tevhid mücadelesinin zorlukları, Allah'ın yardımı ve şeriatın önemi gibi konular Risalelerde izah edilir.

Hz. Musa (as)’a atıflar; Asa-yı Musa, Lem’alar, Mektubat ve Sözler eselerinde çokça geçmektedir.

3. Hz. İbrahim (as)

Tevhid mücadelesi çerçevesinde özellikle put kırma hadisesi, Risale-i Nur’da aklı ve delili öne çıkaran yönüyle anlatılır.

Ateşe atılması, teslimiyetin ve Allah’a güvenin zirvesi olarak gösterilir.

Nemrut ile mücadelesi, tevhid inancının önemi ve ateşe atılış kıssası, Allah'a tevekkülün ve mucizenin tezahürü olarak ele alınır.

Hz. İbrahim (as)’a atıflar; 1. Söz, 9. Söz, 26. Söz, Hutbe-i Şamiye ve 28. Mektub’ta geçmektedir.

4. Hz. Nuh (as)

Tufan kıssası ve tebliğdeki sabrı, Risale-i Nur'da ümmetine hakikati anlatan bir peygamber olarak anılır.

Gemisi, bir tür manevî kurtuluş vasıtası olarak yorumlanır.

Tufan kıssası, küfre karşı mücadelenin, Allah'a teslimiyetin ve geminin kurtuluş sembolü olarak Risale-i Nur'a bakan yönleri tefsir edilir.

Hz. Nuh (as)’a atıflar; 2. Şua, 13. Lem’a, 25. Söz ve Hutbe-i Şamiye’de geçmektedir.

5. Hz. Yunus (as)

Balık kıssası ve "La ilahe illa ente Subhaneke" duası, sıkıntı zamanlarında okunması tavsiye edilen dualar arasında örnek gösterilir.

Balığın karnındaki duası ("Lâ ilâhe illâ ente sübhâneke innî küntü minezzâlimîn"), ümitsizlikten kurtuluşun ve tevbenin gücünü gösteren önemli bir örnektir.

Hz. Yunus (as)’a atıflar; 15. Söz, 1. Lem’a ve 26. Mektub’ta geçmektedir.

6. Hz. Yusuf (as)

Sabır, iffet ve Allah’a tevekkül örneği olarak geçer. Zindan hâdisesi, sabrın bir mükâfata dönüşmesi olarak ele alınır.

Kardeşleri tarafından kuyuya atılması, köle olarak satılması, zindana girmesi ve sonunda Mısır'a vezir olması kıssası; sabrın, iffetin, adaletli olmanın ve kaderin hikmetlerinin anlaşılmasına yardımcı olur.

Hz. Yusuf (as)’a atıflar; 32. Söz, 23. Mektub, 15. Mektub ve 8. Mektub gibi bir çok yerde geçmektedir.

7. Hz. İsa (as)

Hz. İsa (as), özellikle ahir zamanla ilgili olarak Mehdi ve Deccal kıssalarında önemli yer tutar.

Dünyaya gelişi, mucizeleri, Yahudilerin düşmanlığı ve semaya ref'i kıssası, peygamberliğin hakikati, mucizelerin ilahi kudretin tezahürü ve Hristiyanlık inancıyla ilgili bazı hususların anlaşılmasına ışık tutar.

Hz. İsa (as)’a atıflar; 26. Söz, Hutbe-i Şamiye gibi eserlerde geçmektedir.

8. Hazret-i Eyyüb (as)

Hastalığa karşı sabrı ve sonunda şifa bulması kıssası, musibetlere karşı sabrın önemi ve Allah'a tevekkülün güzel bir örneği olarak sunulur.

Hz. Eyyub (as)’a atıflar; 2. Lem’a da geçmektedir.

9. Hz. Muhammed (sav)

Hz. Muhammed (sav), en çok zikredilen ve övgüyle bahsedilen peygamberdir. Onun mucizeleri, risalelerde hem “Mu’cizat-ı Ahmediye” hem de "Delail" tarzında ayrıntılı işlenmiştir.

Bütün peygamberlerin özeti ve en mükemmeli olarak Risale-i Nur'un merkezinde yer alır. Hayatı, mucizeleri, sünneti ve Kur'an-ı Kerim'i tebliğindeki üstünlüğü pek çok yerde detaylı olarak anlatılır.

Kısacası, Resul-i Ekrem Efendimize (sav) dair izahlar Risale-i Nur Külliyatı'nın tamamına yayılmıştır.

Sonuç olarak: Peygamber kıssalarının Risale-i Nur'daki işleniş tarzı özetle şöyledir:

İbret ve ders verme odaklıdır.Tarihi detaylardan ziyade, kıssaların içerdiği manevi dersler ve günümüz insanının sorunlarına yönelik çözümler öne çıkarılır.

Tevhid ve iman hakikatleriyle bağlantılıdır. Peygamberlerin mücadeleleri ve mucizeleri, Allah'ın birliği, nübüvvetin gerekliliği, ahiret inancı gibi temel İslami esasların anlaşılmasına hizmet eder.

Nefis terbiyesi ve manevi gelişim için rehberdir. Peygamberlerin örnek hayatları ve karşılaştıkları zorluklar, müminler için sabır, şükür, tevekkül ve ihlas gibi ahlaki erdemlerin kazanılmasında yol göstericidir.

Kur'an'ın mucizeliğini gösterir. Peygamber kıssalarındaki hikmet ve derin manalar, aynı zamanda Kur'an'ın ilahi kelam olduğunun da delillerindendir.