Namazlarda cem nasıl yapılır?

NAMAZLARDA CEM

"Hanefiler dışındaki cumhura göre: Seferde, yağmurlu günlerde, hacda arafat ve müzdelifede cem yapılabilir. Hanbelilere göre bu meselede biraz daha genişlik vardır.

Öğle ile ikindiyi birinci namazın vaktinde (cem-i takdim tarzında) birleştirmek; yahut öğleyi ikindiye tehir ederek (cem-i tehir tarzında) ikinci namazın vaktinde kılmak caizdir. Öne alınarak kılma konusunda cuma namazı öğle namazı gibidir. Yine bunun gibi, akşam namazı ile yatsı namazlarını seferde, hem yatsıyı öne alarak birinci namazın vaktinde, hem de tehir ederek akşamı ikinci namazın vaktinde kılmak caizdir.

Hanefilere göre: Arefe günü sadece hacılar için öğle ile ikindi namazını cem-i takdim tarzında tek ezan ve iki kametle kılmak caizdir.

Müzdelife gecesinde akşam ile yatsı namazı bir ezan ve bir kametle cem-i tehir suretinde birleştirerek kılınır.

Cumhurdan Şafiilere göre cem-i takdimin altı şartı vardır:

1. Namazları birleştirmeye niyet etmek. Bu niyet birinci namaza başlarken yapılır.

2. Tertibe riayet etmek. Yani önce birinci namazı kılmak

3. İki namazı peşpeşe kılmak, aralarında iki rekat namaz kılacak kadar uzun bir ara vermemek

4. İkinci namaz için iftitah tekbiri alıncaya kadar seferiliğin devam etmesi şarttır.

5. İkinci namaza başlayıncaya kadar birinci namazın vaktinin kesin olarak devam etmesi, çıkmamış olması da şarttır.

6. Birinci namazın sahih olduğuna inanmak. Cuma namazının sahihliği konusunda şüpheye düşse cuma ile ikindiyi cem-i takdim suretiyle birleştirmek sahih değildir.

Cem-i tehirin iki şartı vardır:

1. Birinci namazın vakti çıkmadan önce onu tehir ederek kılmaya niyet etmek.

2. İkinci namazı tamamlayıncaya kadar seferiliğin devam etmesi şarttır.

Cem-i tehirde tertip vacip değildir. Dilediğinden başlayabilir.

Sünnet namazlarda ise Şafiilere göre:

Bir kimse öğle ile ikindi namazını birleştirince, öğle namazından önceki sünneti daha önce kılar, tehir de edebilir. İster cem-i takdim yapsın, ister cem-i tehir yapsın hüküm değişmez. Eğer cem-i tehir yapmışsa iki namazın arasına almak da caizdir.

Bir kimse akşam namazı ile yatsı namazını birleştirirse, bunların sünnetlerini sona bırakır. Eğer cem-i tehir yapmış ve akşamı önce kılmışsa akşamın sünnetini araya alabilir. Eğer cem-i tehir yapmış ve yatsıyı önce kılmışsa yatsın namazının sünnetini ortaya almak caizdir. Bundan başka şekiller yasaklanmıştır." (İslam Fıkhı Ansiklopedisi, Vehbe Zühayli)