18. Lema'da geçen şu cümleyi izah eder misiniz? "İmam-ı Ali’nin (r.a.) hicretten otuz sene sonra Kûfe’de yazdığı bu Ercüze’deki dokuz defa altmış, otuza ilâve edilse beş yüz yetmiş oluyor ki, Cengiz’in ve Hülâgu’nun hücum ve tahribat zamanıdır."

Hem Hz Ali'nin verdigi tarihle Moğolların saldırı tarihi tam uyuşmuyor sanki. Burayı nasıl anlamalıyız?

18. Lema’daki ilgili yeri kısaca şöyle anlayabiliriz:

“İşte Hazret-i Alî radıyallâhü anhın bir kerâmet-i bâhiresi ki, kendinden beş yüz sene sonra gelen ve Arab Devlet-i Abbâsiyesini mahveden ve hadsiz kütüb-ü İslâmiyeyi nehr-i Fırât’a döken ve A‘râbı gayet zâlimâne katleden Hülâgū vâkıa-i meşhûresini haber veriyor. Çünki meşhur olan karın, kırk sene değil, o zamanın ıstılâhınca ağleb-i ömür olan altmış seneden ibârettir. Çünki bir devir altmış senede değişir. Bu sûretle İmâm-ı Alî radıyallâhü anhın hicretten otuz sene sonra Kûfe’de yazdığı bu Ercûze’deki dokuz def‘a altmış, otuza ilâve edilse beş yüz yetmiş oluyor ki, Cengiz’in ve Hülâgū’nun hücum ve tahrîbât zamanıdır.”[1]

İşte Hazret-i Ali Efendimizin açık bir kerameti ki, kendinden beş yüz sene sonra gelen, Arap Abbasi Devleti’ni yıkan ve sayısız İslâmî kitapları Fırat Nehri’ne döküp Müslüman Arapları acımasızca katleden meşhur "Hülâgû Hadisesi’ni" haber veriyor.

O dönemde meşhur olan ve bilinen karından maksat, kırk sene değil bir insanın ortalama ömrü olan altmış seneden ibarettir. Çünkü bir devir altmış senede değişir.

Bu hükme göre Hazret-i Ali Efendimizin kendi halifeliği devrinde hicretten otuz sene sonra Kûfe’deyken yazdığı bu ‘Ercûze’ kasidesindeki dokuz karından maksat (9x60=540) 540 sene etmektedir. Bu kaside hicretten 30 sene sonra yazıldığı için Hazret-i Ali Efendimizin haber verdiği Hicrî tarihi ortaya çıkarmak için 540 seneye 30 sene daha ilave edildiğinde Hicrî 570 (m. 1175) senesi çıkmaktadır.

Bu tarih Cengiz’in ve Hülagû’nun[2] Abbasilere saldırdıkları ve onları yıkmak adına teşebbüslerin başladığı tarihtir. Zaten Hz. Üstad bu tarih için “Cengiz’in ve Hülâgū’nun hücum ve tahrîbât zamanıdır” demektedir. Öncesinde çok hücum ve saldırılar olmuş. Bu saldırılar Cengiz Han zamanında başlamış. Maalesef Hülâgû zalimi tarafından Bağdat tahrip edilip yıkılıp yakılmıştır.

Yani her ne kadar Bağdat’ın Cengiz Han'ın torunu Hülâgû Han tarafından yıkılıp yağmalanması Miladî 1258 tarihinde gerçekleşmişse de Cengiz Han’ın Bağdat’a yönelik saldırıları Hz. Ali Efendimizin haber verdiği tarihlerde başlamıştır.

Bağdat’ın işgali ve Abbâsî halifeliğine son verilmesi İslâm tarihi ve medeniyeti açısından bir dönüm noktası olmuştur. Burada tarihte eşine az rastlanır bir katliam yapılmış, cesetlerden yayılan kokular Hülâgû’yu dahi şehirden uzaklaşmak zorunda bırakmıştır. Cami ve kütüphaneler yakılıp yıkılmış, İslâm âlimleri başta olmak üzere yüz binlerce Müslüman katledilmiş, kitaplar Dicle Nehri’ne atılmış ve nehir günlerce mürekkep renginde akmıştır. Bu istilâ, sadece Bağdat için değil bütün İslâm dünyası için bir felâket olmuştur. Bu tarihten itibaren İslâm medeniyetinin duraklamaya ve gerilemeye başladığı görülür. Hatta hakiki tarihçilerin ifadelerine bakıldığında bu hadise ile İslâm medeniyeti iki yüz sene geriye gitmiş, Müslümanların iki asırlık kazanımları yok edilmiştir.

Bu olayı tarihin belki de en acımasız olayı yapan hem İslâm âlimlerinin hem de o zamana kadar yazılan her türlü ilmî ve dinî kitapların ortadan kaldırılmasıyla, İslâm’a ve Müslümanlara yönelik çok büyük bir darbe olmasıdır. Beş yüz sene İslâm’a bayraktarlık yapmış köklü bir devletin yıkılmış olmasıdır. Kaynaklarda Bağdat’ta kılıçtan geçirilen halkın sayısı hakkında 800.000’den 2.300.000’e kadar değişen rakamlar verilmektedir.