Eşim devlet memuru olup gittiği köylerden süt yoğurt gibi hediyeler veriyorlar. Bu ürünleri kullanabilir miyiz. Uygun olmadığını düşünerek kullanmıyoruz. Ürünlerin karşılığı olan ücreti hediye edenlerin adına yardım kutularına bağışlayıp ta bu ürünleri kullansak olur mu?
Karşılıklı olarak hediyeleşmek insanlar arasında sevgi ve saygının oluşmasına katkı sağlar. Nitekim Hz. Peygamber (s.a.s.): “Hediyeleşin, birbirinizi seversiniz.” [1] buyurmuştur. Ancak yetkili makamlarda bulunan kişilerin, bu göreve gelmeden önce aralarında hediyeleşme adeti olmayan kişilerden her ne ad altında olursa olsun; hediye, bağış kabul etmeleri caiz değildir. Zira bu durum, rüşvet olarak değerlendirilebilir. [2]
Hz. Peygamber (a.s.m.) idari makamlarda bulunanlara verilen hediyelerle ilgili olarak: “Yetkililerin aldığı hediyeler, ganimetten mal almak (kamu malını zimmetine geçirmek) gibidir.” [3] buyurmuştur.
Yine Resûlullah (a.s.m.) zekât toplamakla görevlendirdiği memurunun hediye aldığını işittiğinde; “Benim gönderdiğim bir görevliye ne oluyor ki: ‘Bu zekât malıdır; bu da bana hediye edilmiştir. ‘ demektedir! Bu kişi babasının (yahut anasının) evinde oturup kalsa, acaba kendisine hediye verilir miydi? Allah’a yemin ederim ki, sizden biriniz o zekât malından bir şey alırsa kıyamet gününe o malı boynunda taşıyarak gelecektir.” [4] buyurarak, kişinin yetkili makamda bulunmasından dolayı hediye almasının caiz olmadığını ifade etmiştir.[5]
Bu itibarla en efdal olanı hiç almamaktır. Alınmak zorunda kalınıyorsa da mutlaka ücretini vererek almaktır.
Ayrıca şu linkten de istifade edebilirsiniz:
https://risale.online/soru-cevap/hediye-kabul-etmemek
[1] Mâlik, Muvatt’a, Hüsnu’l-Hulk 4
[2] Merğînânî, el-Hidâye, III, 103; Mevsılî, el-İhtiyâr, II, 262
[3] Beyhakî, Sünenü’l-Kübrâ, X, 138
[4] Müslim, İmârât, 7
[5] Diyanet Fıkhı