Üstad Bediüzzaman, Kur'anın kırk vech-i icazından ve yedi nevi icazından bahs ediyor. Bu kırk vecih misalleriyle külliyatın neresindedir?

Bu "kırk vech-i icaz" denilen, kırk çeşit mucizelik yönlerini gösteren risale 25. Söz Mucizât-ı Kur'aniye Risalesidir.Yalnız bu risalede, mucizeler konularına göre tasnif edilirken birden kırka kadar sayılmamış, bu iş meraklısının himmetine bırakılmıştır.

Yedi külli mucizelik yönü ise Lemaat'taki, "Îcaz ile beyan-ı i'caz-ı Kur'an" manzumesinde alt alta sayılmıştır.

Üstad 25. Söz'ün bu vecihleri anlattığına şöyle ifade eder:

“Yirmibeşinci Söz'de Kur'anın kırk vecihle mu'cize olduğunu icmalen beyan ve kırk vücuh-u i'cazına işaret etmişim. O kırk vecihte, yalnız nazımda olan belâgatı, "İşarat-ül İ'caz" namındaki bir tefsir-i arabîde kırk sahife içinde yazmışım.” (19. Söz, 13. Reşha)

“Kur'anın kırk vecihle mu'cize olduğunu yedi aded küllî vecihlerde isbat eden Risale-i Nur'un en meşhur ve parlak risalesi olan Yirmibeşinci Söz namındaki Mu'cizat-ı Kur'aniye Risalesi'ne işaret eder.” (8. Şua)

Bu arada, 19. Mektubun 18. İşaretinde, kırk ayrı tabakaya hitab eden mucizelikten on tabakanın hisselerini sıralamıştır. Fakat bu kırk vech-i icazla karıştırılmamalıdır. Çünkü kırk vech-i icaz, kırk tabakaya da ayrı ayrı hitab etmektedir.

Bu arada, mucizelik yönlerinin kırk ile sınırlı olmadığını da belirtmek lazım. 25. Söz kırk vechi anlatsa da, Rumuzat-ı Semaniyede mucize yönlerinin iki yüzü bulduğunu ifade eder:

"Kur'ân-ı Mu'cizü'l-Beyan'ın iki yüz aksam-ı i'caziyesinden (mucizelik kısımlarından) nakşî bir kısmını (yazısındaki kısmını) gösterecek bir tarzda, Kur'ân-ı Azîmüşşan'ı, Hâfız Osman hattıyla tayin eden ve Âyet-i Müdayene mikyas tutulan sahifeleri ve sure-i İhlas vâhid-i kıyas tutulan satırları muhafaza etmekle beraber, o nakş-ı i'cazı gösterecek tarzında bir Kur'ân yazmağa dair..." (Rumuzat-ı Semaniye, 1)