Kamet Nedir?
Sözlükte “hakkını vererek yapmak, yerine getirmek, doğrultmak, devam ettirmek” gibi anlamlara gelen ikāmet (ikāme), terim olarak “farz namazların başlamak üzere olduğunu duyurmak” demektir. Ezanla namaz vaktinin girdiği, ikāmetle de namazın kılınmakta olduğu haber verilir. [1]
Namazın başladığını bildiren kamet ezân lafızlarına benzeyen sözlerdir. Ezândan farklı olarak, “hayye ale’l-felâh” cümlesinden sonra, “kad kâmeti’s-salât” cümlesi eklenir.
Kametin Hükmü Nedir?
Cemaatle kılınan beş vakit namaz ile Cuma namazı için ezan ve ikamet sünnettir. Kendi hanelerinde tek başlarına namaz kılacak erkekler için ezan ile ikamet, müstehabtır. Gerek yolcular için ve gerekse cemaatle namaz kılacak için ezan ile ikameti terk etmek ise mekruhtur. Evde veya kırda kılacak farz namazlar için de hem ezan hem de ikamet efdaldir. Maahaza bunlar da yalnız ikamet ile iktifa edilebilir. Fakat ezan ile iktifa mekruhtur.[2]
Ezan ve ikamet vakit namazları için sünnet olduğu gibi kaza namazları için de geçerlidir. Çünkü bunlar, vakitlerin değil, namazların sünnetlerindendir.
Müteaddit kaza namazları başka başka meclislerde kaza edildiği takdirde her biri için ezan ve ikamet lazımdır. Bir mecliste kaza edildiği takdirde ise her biri için ayrıca bir ezan ve ikamet efdal ise de ilk kaza edilecek namaz için ezan ve ikamet bulunduğu halde diğerleri için yalnız ikamet de kifayet eder.
İkamet ile namaz arasında yemek, içmek veya yıkanmak gibi bir şey vuku bulsa ikameti iade etmek gerektir. Fakat ikamet alan kimse, ikametten sonra sünnet kılsa veya imam ikametten sonra hazır olsa ikamet iade edilmez.
Ezan ve ikamet esnasında müezzinin söz söylemesi de mekruhtur. Hatta bu esnada kendisine verilecek bir selamı bile iade etmez.
Ezanı ve ikameti işiten kimsenin bunları kendi kendine müezzin gibi okuması ve ancak "Hayye ale's-salâh, Hayye ale'l-felâh" denirken kendisinin “La havle ve la kuvvete illa billah” demesi ve sabah ezanında müezzinin “namaz uykudan hayırlıdır" demesine karşı da “sadakte ve berirte" yani sadıksın, gerçeksin, doğru söylemiş bulunuyorsun" diye icabette bulunması müstehaptır.[3 Abdestsiz kimselerin de ikamette bulunmaları mekruhtur.
Kadınların Kamet Getirmesinin Hükmü
Kadınların ezan okumaları veya ikamette bulunmaları mekruhtur. Bunların ikametleri değilse de okudukları ezanlar iade edilmelidir. Çünkü ezanın tekerrürü Cuma gününde olduğu gibi meşrudur.[4]
Kamet Arapça Nasıl Getirilir?
اَللَهُ اَكْبَرُ- اَللَهُ اَكْبَرُ
للَهُ اَكْبَرُ- اَللَهُ اَكْبَرُ
اَشْهَدُ اَنْ لَا اِلَاهَ اِلَّا اللهُ - اَشْهَدُ اَنْ لَا اِلَاهَ اِلَّا اللهُ
اَشْهَدُ اَنَّ مُحَمّدًا رَسُولُ اللهِ - اَشْهَدُ اَنَّ مُحَمّدًا رَسُولُ اللهِ
حَىَّ عَلَى الصَّلَاةِ - حَىَّ عَلَى الصَّلَاةِ
حَىَّ عَلَى الْفَلَاحِ - حَىَّ عَلَى الْفَلَاحِ
قَدْ قاَمَتِ الصَّلاَةُ - قَدْ قاَمَتِ الصَّلاَةُ
اَللَهُ اَكْبَرُ- اَللَهُ اَكْبَرُ
لَا اِلَاهَ اِلَّا اللهُ
Kametin Latin Harfleriyle Okunuşu ve Manası
"Allâh-ü Ekber" (Allah en büyüktür) (4 kere),
"Eşhedü en lâ ilâhe İllallah" (Şahitlik ederim ki Allah'tan başka ilah yoktur) (2 kere),
"Eşhedü enne Muhammeden Rasûlullah" (Şahitlik ederim ki Muhammed Allah'ın elçisidir) (2 kere),
"Hayye ale's-salâh" (Haydi namaza) (2 kere),
"Hayye ale'l-felâh" (Haydi kurtuluşa) (2 kere),
"Kad Kâmeti's Salâh" (Namaz başladı) (2 kere),
"Allâh-ü Ekber" (Allah en büyüktür) (2 kere),
"Lâ ilâhe İllallah" (Allah'tan başka ilâh yoktur) (1 kere).
[1] Vecdi Akyüz, TDV İslâm Ansiklopedisi, DİB Yayınları, İstanbul 2000, c.22, s. 16
[2] Ömer Nasuhi Bilmen, Büyük İslâm İlmihali, İstanbul ts., Bilmen Yayınları, s.120
[3] Ömer Nasuhi Bilmen, Büyük İslâm İlmihali, s.126-127
[4] Ömer Nasuhi Bilmen, Büyük İslâm İlmihali, s.126