İtikaf ile ilgili şu üç suali cevaplar mısınız?

1- İtikafın çeşitleri nelerdir? 2- Kısa süreli girilecek itikaflarda niyet nasıl olmalıdır? 3- Fasılalı ve fasılasız itikaf ne demektir?

İtikâflar Vacib, müekked sünnet ve müstahab nevilerine ayrılır.

Dil ile nezredilen bir itikâf vacibdir. Mesela “Şu gün, şu ay veya belirli bir zaman diliminde itikâfa gireceğim” “Eğer Allah bu hastalığıma şifa verirse itikâfa gireceğim”, “Falan kimse gelirse Allah için bir ay itikâfa gireceğim” demek veya bunlara benzer bir şart koşup gerçekleştiği takdirde itikâfa gireceğini nezretmek vâcip itikâfın misalleridir.[1]

Ramazan ayının son on gününde itikâf, kifaye yolu ile bir müekked sünnettir. Hanefî fakihlerine göre Hz. Peygamber’in vefat edene kadar ara vermeden sürekli itikâfa girmesi, onun müekked sünnet olduğunu gösterir.[2]

Vâcip ve sünnet olan itikâfın dışındakiler müstehaptır. Başka bir zamanda ibadet niyeti ile bir mescidde bir müddet yapılan itikâf da müstehabdır.

İtikafın Müddeti

Nâfile olan itikâfın en azı bir gündür. İmam Ebû Yûsuf en az süreyi, bir günün yarıdan fazlası olarak belirlerken; İmam Muhammed itikâf için bir saati de yeterli bulur.[3] İtikâfın en az müddeti, Malikîlerce tercih edilen görüşe göre bir gündüz kadar, bir gecedir. Şafiîlere göre de, "Sübhanellah" denilmesinden bir an kadar fazla olan pek az bir zamandır. İmam Muhammed’e ait; bir saat bile olsa nâfile itikâfa girmenin caiz olduğuna dair görüşün Serahsî’den itibaren Hanefî mezhebinde genel olarak kabul edilmiştir.[4] Dolayısıyla itikâf en az bir saat dahi olsa girilebilir. Niyet ederken bu şekilde niyet edilebilir.

Üçüncü sualiniz ise;

Fasılalı itikâftan kasıt mesela yalnız gündüzleri itikâfda bulunmaya niyet edilmesidir ki bu sahihtir. Bu durumda her gün fecrin doğuşundan önce mescide girip güneşin batışından sonra çıkılır. Fasılasız itikâfa niyet edilmemişse, istenilen günlerde itikâf yapılabilir. Bir gün için itikâfa niyet edildiği zaman da, buna gece dahil olmaz. Fakat fasılasız şu kadar gün itikâfa denilerek nezredilse, geceler de bu nezre girer. Aksi de böyledir. Bu durumda itikâf için güneşin batışından önce mescide gidilir. Belli olan geceler ve gündüzler mescidde kalınır. Son günün güneş batışından sonra mescidden çıkılır. Böylece itikâf sona erer.