Belediyeye birilerin aracılığı ile girmek caiz mi? Kul hakkı olur mu?
Torpil, bir hakkı, görevi ya da herhangi bir şeyi hak etmeyene vermek için baskı yapmak veya aracı olmaktır. Hak edene görevin veya işin verilmesi adalet, hak etmeyene verilmesi ise haksızlık ve zulümdür.
Kuran-ı Kerimde emanetlerin ehline verilmesi emredildiği gibi (Nisa 4/58), Peygamberimizin (s.a.v) hadisinde de bir işin ehil olmayan kimselere verilmesi halinde kıyametin kopacağından yani toplumda bozulmanın meydana geleceğinden bahsedilmektedir. (Buhari, İlim, 2)
İslam âlimleri de layık olmayanlara görev vermekle iki kere zulüm işlendiğini, birincisinin layık olmayanı göreve getirmek, ikincisinin ise, layık olanı mahrum etmek olduğunu beyan etmişlerdir.
Liyakat sahibi olduğu halde hak ettiği görevi alamayan kimselere yardımcı olmak ise iltimas/torpil niteliği taşımaz. Bu manada o kimsenin ehil olduğuna dair referans olmakta da sakınca yoktur. Ancak referans başvuranın ehil olduğuna dair kendisine itimat edilen bir kaynak olarak görülmeli, yoksa haksızlığa bir alet olarak uygulanmamalıdır.
Kişinin, gerekli şartları taşımadığı yahut dikkate alınan kriterler itibariyle daha layık olan birileri bulunduğu halde bazı kimseleri aracı kılarak hak etmediği bir yere gelmesi dinen caiz değildir. Buna göre bu şekilde bir yola başvurarak bir yere yerleşenler ve yerleştirenler hem kul, hem kamu hakkına girmektedirler.
Bununla birlikte, kişi hak ettiği bir göreve iltimas yoluyla gelmiş ve görevini başarı ile yürütmüşse aldığı maaş haram olmaz. Fakat hem hak etmediği bir göreve iltimas yoluyla gelip hem de bulunduğu görevin gereklerini yerine getirmeyen kişinin alacağı maaş helal olmaz. [1]
[1] Din İşleri Yüksek Kurulu