İhtiyarlar risalesinin 7.recasında geçen 6 tarafı açıklarmısınız?

1. Sağa, yani mazi olan geçmiş zamana bakıp teselli ararken; bana mazi, pederimin ve ecdadımın ve nev'imin bir mezar-ı ekberi suretinde göründü, teselli yerine vahşet verdi.

2. Sol tarafım olan istikbale derman ararken baktım. Gördüm ki: Benim ve emsalimin ve nesl-i âtinin büyük ve karanlıklı bir kabri suretinde göründü, ünsiyet yerine dehşet ve vahşet verdi. Sağ ile soldan tevahhuş edip hazır günüme baktım. O gafletli ve tarihvari nazarıma o hazır gün, yarım ölmekte ve hareket-i mezbuhanedeki ızdırab çeken cismimin cenazesini taşıyan bir tabut suretinde göründü.

3. Sonra bu cihetten dahi me'yus olunca, başımı kaldırıp ömrümün ağacının başına baktım. Gördüm ki; o ağacın tek bir meyvesi var, o da benim cenazemdir; o ağaç üstünde duruyor, bana bakıyor.

4. Bu cihetten dahi tevahhuş edip başımı aşağıya eğdim, o ömür ağacının aşağısına, köküne baktım. Gördüm ki: O aşağıda olan toprak, kemiklerimin toprağıyla, mebde-i hılkatimin toprağı birbirine karışmış bir surette ayaklar altında çiğneniyor gördüm. O da derman değil, belki derdlerime dert kattı.

5. Sonra mecburiyetle arkama baktım. Gördüm ki; esassız, fâni olan dünya, hiçlik derelerinde,yokluk zulümatında yuvarlanıp gidiyor. Derdlerime merhem ararken, zehir ilâve etti.

6. Bu cihetten dahi hayır göremediğimden ön tarafıma baktım; ileriye nazarımı gönderdim. Gördüm ki; kabir kapısı yolumun üstünde açık görünüp, ağzını açmış bana bakıyor. Onun arkasında ebed tarafına giden cadde ve o caddede giden kafileler uzaktan uzağa nazara çarpıyor.

İşte bu altı cihetten gelen dehşetlere karşı bana nokta-i istinad ve silâh-ı müdafaa olacak…

Buradaki altı yön metnin içinde geçmektedir. Bizzat Hazret-i Üstad tarafından aynı zamanda  açıklanmaktadır.: sağ taraf (gafletle sağımdaki geçmiş zamandan teselli almak için bakmak),

Sol taraf (gelecek zaman, yarınki gün, benim kabrim ve istikbal ise, emsalimin ve nesl-i âtinin bir kabr-i ekberi suretinde görünmesi)

ömrün sonu, ömür ağacının meyvesi, cenazemiz, ölümümüz

 ilk yaratılışmız,

geride bıraktıklarım, zamanın geçmesiyle arkamda kalanın esassız bir dünya olduğu,

ileriye bakmak ise önümüzde duran kabirdir.