İdam-ı ebedi ve ebedi haps-i münferid nasıl oluyor? Hakiki adem yoktur. Kafir ebediyyen cehennemde kalacak, yok olmayacak. Ebedi hapsi münferid nedir? Fasık cehennemde diğer fasıklarla beraber yanacak. Günahını çektikten sonra imanı varsa tekrar cennete girecek diye biliyorum. Münferit ve ebedi olmasını anlamadım.

İşte bu temsîl gibi, her vakit gördüğümüz ecel darağacının arka­sın­da, mukadderât-ı beşer piyangosundan ehl-i îmân ve ehl-i tâat için -hüsn-ü hâtime şartıyla- ebedî ve tükenmez bir ha­zinenin bileti çıkacağını, yüzde yüz ihtimâl ile haber veren; ve sefâhet ve haram ve i‘tikādsızlık ve fıskta devam edenler, -tevbe etmemek şartıyla- ya i‘dâm-ı ebedî -âhirete inanmayanlara- veya dâimî ve karanlık haps-i münferid -bekā-yı rûha inanan ve sefâhette gidenlere- ve şekāvet-i ebediye i‘lâmını alacaklarını, yüzde doksan dokuz ihtimâl ile kat‘î haber veren, başta ellerinde nişâne-i tasdîk olan hadsiz mu‘cizeler bulunan yüz yirmi dört bin peygamberler.... (Asa-yı Musa, s. 8)

Gençlik Rehberinde ise;

Birinci Yol: O kabir, ehl-i îmân için budünyadan daha güzel bir âlemin kapısıdır. 

İkinci Yol: Âhireti tasdîk eden, fakat sefâhet ve dalâlette gidenlere, bir haps-i ebedî ve bütün dostlarından bir tecrîd içinde bir haps-i münferid, yalnız başına bir hapis kapısıdır. Öyle gördüğü ve i‘tikād ettiği ve inandığı gibi hareket etmediği için, öyle muâmele görecek. 

Üçüncü Yol: Âhirete inanmayan ehl-i inkâr ve dalâlet için bir i‘dâm-ı ebedî kapısı, yani hem kendisini, hem bütün sevdiklerini i‘dâm edecek bir darağacıdır. Öyle bildiği için cezâsı olarak aynını görecek.

İki yer beraber düşünüldüğünde:

İdam-ı Ebedi; tabiri ahirete inanmayanlar için kullanılan bir tabirdir. Yokluğu değil cehennemden hiç kurtulmamayı ifade eder. Çünkü hapiste olan bir kimse bir gün kurtulacağını ümid edebilir. Fakat idamda kurtulmak ümidi yoktur. Başka bir değerlendirme de şu şekilde olabilir; o kafir ölüme ebedi yok olmak ademe gitmek gibi baktığı için onun bakış açısına göre söylenmiş de olabilir. Çünkü "Âhirete inanmayan ehl-i inkâr ve dalâlet için bir i‘dâm-ı ebedî kapısı, yani hem kendisini, hem bütün sevdiklerini i‘dâm edecek bir darağacıdır. Öyle bildiği için cezâsı olarak aynını görecek." ifadesinden öyle anlaşılıyor. Kafir ölüme böyle mana veriyor. "Ben ebedi idam ediliyorum, yeniden diriliş olmayacaktır" gibi ifadeler kullanıyor. 

Haps-i Münferid ise; "sefâhet ve haram ve i‘tikādsızlık ve fıskta devam edenler, -tevbe etmemek şartıyla-" ifadesinden anlıyoruz ki, tevbe etmeden vefat eden fakat ahiretin varlığını tasdik eden kimseler için kullanılıyor. Burada iki durum olabilir. Birincisi kabirde tamamen tek başına kalması ifade edilmiş olabileceği gibi bir de haramlarda ve günahlarda devam edip tevbe etmediği için kabre imansız girmiş de olabilir. Bu durumda cehennem de haps-i münferid veya -Allah Muhafaza etsin- haps-i ebedi olabilir.

Ayrıca bakınız:

/soru-cevap/genclik-rehberindeki-haps-i-munferidin-manasi