"Çünkü, Sâni-i Hakîm, fenn-i kimyada aşk-ı kimyevî tabir edilen bir münasebet-i şedideyi, müvellidülhumuza ile karbona vermiş ki, o iki unsur birbirine yakın olduğu vakit, o kanun-u İlâhî ile o iki unsur imtizaç ederler. Fennen sabittir ki, imtizaçtan hararet hasıl olur. Çünkü imtizaç bir nevi ihtiraktır. Şu sırrın hikmeti budur ki: O iki unsurun, herbirisinin zerrelerinin ayrı ayrı hareketleri var. İmtizaç vaktinde her iki zerre, yani onun zerresi bunun zerresiyle imtizaç eder, birtek hareketle hareket eder, bir hareket muallâk kalır. Çünkü imtizaçtan evvel iki hareket idi. Şimdi iki zerre bir oldu; her iki zerre, bir zerre hükmünde bir hareket aldı. Diğer hareket, Sâni-i Hakîmin bir kanunuyla hararete inkılâb eder. Zaten “Hareket harareti tevlid eder” bir kanun-u mukarreredir." Harareti anlayamadım izah eder misiniz?

Sıcak ve soğuk cisimler bir araya gelince, sıcaklıkları eşit olana kadar sıcak cisimden soğuk olana enerji akışı olur.  Sıcaklıklar eşit olunca ısı alışverişi durur.  Ve ısı akışı tek yönlüdür ve bu derince bir mevzudur.

Fakat bir şey imtizaç ediyorsa, yani iki atom bir kimyevi muamele ile birleşiyor ise, bunlar etkileşerek toplam enerjilerini düşürdükleri içindir.  Yani kendi başlarına her atomun 5 birim enerjisi varsa imtizaç sonrası 10 değil de 7 birimdir, geriye kalan 3 birim ısıya ve nihayetinde sistemin sıcaklığını artırmıştır. Bu enerji çıkışı sırf kimyada değil umumi bir davranıştır. Dünyanın tek başına uzayda durmasında enerji miktarı ile güneşe bağlanması durumundaki enerji miktarı daha düşüktür.

Kainatta mükemmel bir intizam var. İntizam zerrenin birbiriyle uyumundan ileri gelir. Uyum zerreler (atom, molekül, iyon) arasındaki enerji alış-verişi, birbirinden ayrılması veya bir araya gelmeleri ile olur.

İmtizactan hararetin olması, atomlar bir araya geldiğinde (aralarında bağ yaptığında) açığa enerji çıkar. Buna bağ enerjisi denir. Örneğin 12 gram karbon ile 32 gram oksijenin bir araya gelmesi sonucu 94 kcal enerji açığa çıkar. Bu olay aynı zamanda bir yanma tepkimesi olup Üstadımızın dediği gibi imtizacda bir nev ihraktır (tutuşup yanma).

İki zerrenin imtizacı sonucu 2 tanecik 2 hareket var iken zerrelerin birbirine kaynaşması sonucu tek tanecik tek hareket oluşması sonucu enerjinin açığa çıkması gerçekleşir. Böylece daha düzenli yapıya geçilirken insan vücudunda hararet oluşur ki bu hararet gerekli yerlerde kullanılır.

Müvellidilhumuza (oksijen) ve kandaki karbon tepkimesi sonucu CO2 oluşur ve enerji çıkışı olur.

İnsan vücudunda oluşan en önemli kompleks yapı kandaki hemoglobindir. Hemoglobin solunum yoluyla alınan oksijeni hücrelere ve oluşan karbondioksiti ise ciğerlere taşır. Tabii en basit havalandırma sistemi için enerji gerektiğine göre  alınan nefesin vücutta  kullanımı ve dışarı atılımı için enerji gerekir. Bu enerji vücutta gerçekleşen  imtizac(birleşme) sonucu oluşan hararetle elde edilir.

Nefesin dışarı atılması sırasında kudret-i İlahi ile kelime meyvelerine dönüşmesi ve karbonun tam yanmasından dolayı ses tellerine zarar vermeden ve ses tellerindeki sürtünmeyi azaltarak vücudu terk eder.

Burada dikkate şayan olan vücud için yanma tepkimesi zararlı olan ve havada %80 oranında bulunan azot gazının yanmaması da hikmet-i İlahi ile büyük bir nimettir.