Hafızlık yaptıktan sonra unutmanın mesuliyeti hakkındaki rivayetlerden korkuyoruz. Fakat unutmaktan da kurtulamıyoruz. Bunun çaresi nedir? Bir de insanları hafızlığa teşvik için söylenecek hadisler var mı?

Kurtubî tefsirinde geçen şu iki hadis-i şerif hafızlığın faziletinin ne kadar büyük olduğunu gösterir:

"Allah'ın ikramda bulunduğu üç sınıf insan vardır ki bu ikram, onların Allah katındaki değerlerini gösterir. Bunlar, adaletle hükmeden hükümdarlar, saçı-başı ağarmış Müslüman ihtiyarlar ve hakkını vererek Kur'an okuyan ve onu taşıyanlardır (hafızlar)". (Kurtubî, c. 1, sh. 26)

"Kur'an, her şeyden daha üstündür. Kim Kur'an'a saygı gösterirse, Allah'a saygı göstermiş olur. Kim de Kur'an'ı hafife alırsa, Allah'ın hakkını hafife almış olur. Kur'an'ın hameleleri (taşıyıcıları-hafızlar), Allah'ın rahmetiyle kuşatılan kimselerdir. Bunlar, Allah'ın kelamına hakkıyla saygı gösteren, Allah'ın nuruna bürünen kimselerdir. Onlara dost olanlar Allah'a da dost olurlar. Onlara düşmanlık edenler, Allah'ın hakkını hafife almış kimselerdir.” (Kurtubî, c. 1, sh. 26)

Buhari ve Müslim’de geçen şu iki hadiste ise Peygamberimiz (sav) Kur’an ezberlerimizi korumaya teşvik eder:

“Şu Kur’an’ı hâfızanızda korumaya özen gösteriniz. Muhammed’in canını kudretiyle elinde tutan Allah’a yemin ederim ki, Kur’an’ın hâfızadan çıkıp kaçması, bağlı devenin ipinden boşanıp kaçmasından daha hızlıdır.” (Buhârî, Fazâilü’l-Kur’ân 23; Müslim, Müsâfirîn 231)

“Kur’an hâfızı, bağlı devenin sâhibine benzer. Deve sahibi devesini sürekli gözetirse elinde tutar. Eğer onunla ilgilenmezse kaçıp gider.” (Buhârî, Fezâilü’l-Kur’ân 23; Müslim, Müsâfirîn 226)

Ezberlenen Kur’an’ın unutulmasının bir mümin için çok çirkin bir şey olduğuna işaretle Peygamberimiz (sav) şöyle buyurmuştur:

“Filân ve filân sûreyi unuttum; ya da filân ve filân âyetleri unuttum demek bir adam için ne kadar çirkin bir şeydir. Belki kendisine bunlar unutturulmuştur.” (Müslim, Müsâfirîn 230)

Bu hadiste kişinin kasden unutmasının çirkinliğine ve istemeden unutan kimsenin unuttum yerine bana unutturuldu demesinin daha doğru olacağına işaret edildiği bildirilmiştir.

Kur’an ezberinin unutulmasının büyük vebalini anlatan bazı hadisler de vardır. Fakat bazı büyük âlimler bu hadislerde kasd olunanın mananın “kasden ve değer vermediği için unutmak” olmasının muhtemel olduğunu ifade ederek istemeden unutan insanları ümitsizliğe düşmekten kurtaracak izahlar yapmışlardır.

Aslında hafızlığını bitirmiş bir insan için, hususen dinini yaşıyor ve Kur’an okumaya devam ediyor ise, hafızlığını korumak için günlük bir saat sağlama çalışması yapması gayet kolaydır. Her gün en az on sayfayı pişirse iki ayda tamamını bitirir. Bir senede altı defa tekrar etmiş olur. Beş senede otuz defa pişirmiş olur. Yani çok geçmeden, hafızların tabiriyle “taş hafız” olur.

Yukarıda geçen, “Kur’an hâfızı, bağlı devenin sâhibine benzer. Deve sahibi devesini sürekli gözetirse elinde tutar. Eğer onunla ilgilenmezse kaçıp gider.”  hadis-i şerifinde de hafızlığın ömür boyunca sürekli gözetilmesi gerektiğine işaret vardır.

Hafızlığın fazileti hakkında yukarıdaki geçen hadisler bu kadarcık bir gayret için her halde yeterli olmalıdır. Önemli olan her gün düzenli çalışacağı zamanı tesbit etmek ve bu disiplini hiçbir şeklide bozmamaya azmetmektir. Mesela sabah namazı sonrası en verimli ve tenha zamandır.

Asıl zor olan kısım aşılmış ve hafızlık gibi büyük bir şeref elde edilmiş olduktan sonra onun elden gitmesine sadece seyirci olmak cidden şaşılacak bir durumdur. Allah bütün hafızlarımıza gayret versin.