Gusül abdesti alırken bütün beden ıslanacak. Saç bedenden midir? Bazı hocalar saçların dibi ıslansa yeterli diyorlar.

Saç boyatmak gusle mani midir?

Evet saç bedendir. Ancak gusül abdesti meselesinde kadınlarla erkekler arasında bazı farklılıklar vardır.

Bu konu ilmihalde şöyle geçmektedir:

"Vücut yıkanırken iğne ucu kadar bir yerin kuru kalmamasına dikkat edilecek, kulaklar ve göbek oyuğu yıkanacak. Su saçların, sakalların, kaşların ve bıyıkların, aralarına ve altlarındaki deriye kadar geçecektir. Bunlar sık olsa bile, suyun ulaşması sağlanacaktır. Bunların araları ve dipleri kuru kalırsa, gusül tamamlanmış olmaz.

Ancak kadınların başlarından aşağıya sarkmış olan saçlarının yıkanması şart değildir. Önemli olan bunların diplerine suyun geçmesidir.

Erkeklerde bir zorunluk bulunmadığı için, böyle sarkmış olan saçlarının her tarafını yıkamak gerekir."[1]

Ümmü Seleme (r.anh)’dan:

Müslümanlardan bir kadın: Züheyr dedi ki: Ümmü Seleme’nin kendisi - Ey Allah’ın Resûlu ben başımın örgüleri sık bir kadınım, cünüplükten yıkanırken onları sökeyim mi? Dedi.

Resûlullah (asm): “Onun üzerine üç avuç su dökerek (diplerini) yıkaman kâfidir.” buyurdu.

Züheyr rivayetinde: “Onun üzerine üç avuç su saçarsın, sonra vücudunun diğer kısmına su dökersin, işte sen temizlendin” buyurdu.[2]

Şureyh bin Ubeyd radıyallâhü anh’dan rivâyet edildiğine göre şöyle demiştir:

Cübeyr bin Nüfeyr, cünüplükten yıkanma hakkında bana fetva verdi.

Onlara da Sevban şöyle anlatmış:

Onlar gusül hakkında Resûlullah (asm)’dan fetva istemişlerdi. Peygamber Efendimiz (asm)’da şöyle buyurdu:

“Erkek saçlarını açsın (Aralasın örgüsünü söksün), su kılların dibine varıncaya kadar yıkasın, amma kadının örgüsünü sökmemesinde ona vebal yok. İki eli ile başına üç avuç su döksün” buyurdu.[3]

Gusülde erkekler saçlarının hem ucuna hem de dibine suyu yetiştirmeye mecburdurlar. Kadınlar ise sadece saçların dibini yıkamakla mükelleftirler. Saç örgülerini sökmeye mecbur değildirler.

Saç boyatmak meselesine gelince:

Kullanılan boya suyun deriye ulaşmasına engel ise bu olmaz. Eğer saça sürülecek boya suyun deriye ulaşmasına mani değilse bir mahsuru yok.

Bunlarla beraber: Süslenme ve süslenmede kullanılan ürünler ibadetlere engel olmamalıdır. Yıkanması gereken yerlere suyun ulaşmasını engelleyen her türlü ürün abdest ya da guslün geçerli olmamasına sebep olur.

Dolayısıyla bu şekilde alınmış bir abdest yapılan ibadetler de geçersizdir. Kadınlar temizliğe engel olan Oje gibi altına su geçirmeyen maddeler kullanmamalıdırlar.

Gusül veya abdest alırken, yıkanması gereken organların kuru yer kalmayacak şekilde yıkanması gerekir. Aksi hâlde gusül veya abdest geçerli olmaz. Dolayısıyla, gusledecek veya abdest alacak kimsenin bedeninde veya abdest organlarında suyun deriye ulaşmasına engel olacak bir madde bulunmamalıdır.[4]

Ancak mesleğini icra ederken tırnaklarına boya yapışan boyacı veya tırnaklarının arasına çamur girip de çıkartamayan çiftçi ve benzeri meslek sahipleri bundan müstesnadır.[5]

Bu kimseler için cilde yapışan ve tırnak aralarında kalan hamur, mum, zamk, boya vb. şeyler abdest ve gusle engel olmaz. Fakat isteğe bağlı olarak vücuda sürülen ya da yapıştırılan ve suyun bedenle temasına engel olan boya, oje, ruj gibi maddeler, bu ruhsatın dışındadır. Böyle maddeler suyun bedenle temasına engel olursa abdest ve gusle de engel olurlar. Bunların abdest veya gusülden önce giderilmesi gerekir. Saça sürülen jöle ise bir tabaka oluşturmadığından abdest ve gusle engel olmaz.