RİSALE-İ NUR

31.01.2009

4925

Tabiiyyun, Maddiyyun ve Sofestai Kavramlarının Anlamları

Risale-i Nur Külliyatı’nda geçen tabiiyyun, materyalizm (maddiyyun), sofestai gibi felsefi akımları kısaca tanımlar mısınız?

* *

**** ****

19.03.2009 tarihinde sordu.

Cevap

Tabiiyyun

Milâttan önce VI. yüzyılda yaşayan Tales, Anaximenes, Anaximandros, Herakleitos gibi tabiatçı filozoflar evrenin ana maddesinin ne olduğunu sorgulamışlardır. Maddenin canlı olduğu (hylozoïsme) öğretisini benimseyen bu düşünürler varlığın ilkesinin toprak, hava, ateş ve su olduğunu; bunların taşıdığı soğukluk, sıcaklık, yaşlık ve kuruluk gibi karşıt niteliklerin etkilemesiyle maddî kâinatın teşekkül ettiğini savunuyorlardı. Bazı İslâm düşünürleri bu fikri benimsediğinden tabîiyyûn (tabiatçılar, natüralistler) diye anılmıştır. 1 

Materyalizm(Maddiyyun)

Sözlükte materyalizm (Fr. matérialisme) “maddecilik” anlamına gelmekte olup Latince materia (madde) kelimesinden türemiştir. Var olan her şeyin maddeden ibaret olduğunu, maddeden bağımsız fizik ötesi bir alanın (metafizik) bulunmadığını, bilinç, duygu, düşünce vb. unsurların maddeden kaynaklandığını, olup biten her şeyin sadece maddî sebeplerle açıklanabileceğini, sonuç olarak tabiat üstü bir gücün mevcut olmadığını ileri süren, özünde tanrıtanımaz (ateist, mülhid) doktrinler bütününe verilen addır.2 

Sofestai:

Sözlükte “zeki, mahir” anlamına gelen sofist (sophistes) kelimesine mensubiyet ifade eden sûfestâiyye literatüre Yunanca’dan geçmiş olup sûfistâiyye şeklinde de söylenmektedir. Sofist kelimesi aslında olumlu bir anlama sahipken felsefede zamanla “yanıltıcı sözler kullanarak muhatabı aldatmayı ve küçük düşürmeyi sanat edinenler” şeklinde olumsuz içerikli bir terim haline gelmiştir. Bu eğilimde olanlara “yanıltıcı hikmete mensup kişiler” mânasında sofistler veya Sûfestâiyye denilmiştir. “Boş ve anlamsız söz” mânasında Arapça’ya geçen safsata (sofizm) kelimesi de aynı köktendir.3  Bediüzzaman Hazretleri;

tabiat zannedilen şey, İlâhî bir san‘attır.4 

diyerek eserlerinde "maddiyyûnluk ve tabîiyyûnluk" fikrini Kur'ân'ı Kerim'den almış olduğu delillerle tamamen çürütmüş.

Özellikle Risale-i Nur külliyatından 10. söz, 29. söz, 30. söz ve 23. Lem-a gibi yerlerinde bu konuya çok detaylı değinmiştir.

Ayrıca lütfen bakınız;

https://risale.online/soru-cevap/tabiat-risalesi-

  1. https://islamansiklopedisi.org.tr/tabiatcilar

  2. https://islamansiklopedisi.org.tr/materyalizm

  3. https://islamansiklopedisi.org.tr/sufestaiyye

  4. Bediüzzaman Said Nursi, Mesnevi-i Nuriye, Hayrat Neşriyat, Isparta 2016, s. 113


Paylaş

Facebook'ta paylaş

Whatsapp'da paylaş

Yorumlar (0)

Yorumunuz

Yorum yapabilmek için giriş yapmalısınız