Soru

Mana-yı Sarih ve mana-yı İşari

11. Lemada bahsi geçen "Evet nasıl ki ayetin manay-ı sarihi... ve öylede manay-ı işarisiyle derki..." derken burada ki manay-ı sarih ve manay-ı işariden tam olarak kasıt nedir izah eder misiniz?

Tarih: 5.10.2022 10:50:36
Okunma: 874

Cevap

Bir sözün ifade ettiği maksatların doğrudan, belirgin bir surette açık ve kolayca anlaşıldığı ilk manaya sarih mana denilmektedir.

Bir söz, ifade etmek istediği asıl maksatla beraber üstü kapalı, örtülü bir anlatım ile diğer bir manaya işaret ettiğinde ise buna işarî mana denilmektedir. Bir diğer ifade ile söz içinde geçen asıl anlamın yanında bir başka mânanın anlatıldığı kelime veya terkiptir.

Buna örnek olarak İmam-ı Azam’ın şu kıssası çok latif gözükmektedir. Kısaya göre Ebu Hanife, bir çocuğu çamurun içerisinde oynarken gördü ve ona “Dikkat et! Ayağın kaymasın, çamura düşmeyesin.” diye uyarıda bulundu. Çocuk ise İmam-ı Azam’a cevap olarak; “Asıl sen Dikkat et! Senin ayağın da kaymasın” diye cevap verdi. Ebu Hanife bu cevabı aldıktan sonra bir konu hakkında talebeleri ile bir ay etraflıca mütalaa etmeden fetva vermedi. Anlaşılan o ki; zeki çocuk kullandığı bu cümle ile açık,sarih ve akılda makes bulan ilk mana ile beraber üstü kapalı, işarî bir mana da kastetmiş, İmam da bu işarî manayı anlamıştır. 

 


Yorum Yap

Yorumlar